W artykule poruszane są kwestie dotyczące organizacji III sektora, które określane są zarówno organizacjami pożytku publicznego (w szerszym znaczeniu) lub organizacjami pozarządowymi (w znaczeniu węższym). W celu przybliżenia problematyki organizacji non-profit zaprezentowano teoretyczne rozważania oscylujące wokół regulacji normatywno-prawnych. Dodatkowo podjęto próbę przybliżenia terminu „społeczeństwa obywatelskiego”, który na przełomie XX i XXI wieku, coraz częściej jest zauważalny nie tylko w instytucjach naukowych, ale coraz częściej wśród polityków i społeczeństwa polskiego, tym bardziej, że znaczący udział mają w edukacji obywatelskiej organizacje III sektora. Ważnym problemem stanowiącym trzon opracowania jest społeczność lokalna, która stanowi fundament wszelkich działań, nawet tych pionierskich, prowadzących do modelowania postaw obywatelskich, ukierunkowanych na ukształtowanie społeczeństwa obywatelskiego. Badania empiryczne przeprowadzone w granicach województwa podlaskiego weryfikują nastawienie i podejście osób reprezentujących organizacje pozarządowe do działań związanych z edukacją obywatelską wśród lokalnej społeczności, opierających się na wskaźnikach zainteresowania sprawami społeczno-politycznymi, kształtowaniem tożsamości narodowej itp.. Dodatkowo zaprezentowano informacje o sytuacji tego typu instytucji po okresie pandemii COVID-19. Informacje pozyskane na drodze badań empirycznych potwierdzają, że w społecznościach lokalnych powinno się pielęgnować wszelkie tradycje wzmacniające kształtowanie postaw obywatelskich, ponieważ na poziomie mikro lub mezostrukturalnym o wiele łatwiej jest dotrzeć ze wszelkimi działaniami. W efekcie można uzyskać zamierzony plan działania na skalę ogólnopolską bądź globalną.