Inauguracja projektu "Szkoła dostępna dla wszystkich"

Zróżnicowanie potrzeb dzieci i uczniów w szkołach i przedszkolach ogólnodostępnych jest nieuniknione. Co więcej: pogłębia się i modyfikuje, gdyż wynika nie tylko z odmienności rozwojowych i indywidualnych, ale również z doświadczeń migracyjnych i uchodźczych. Aby odpowiednio zareagować na to wyzwanie Ministerstwo Edukacji i Nauki, UNICEF oraz Instytut badań Edukacyjnych łączą siły w działaniach ukierunkowanych na wspieranie rozwoju i uczenia się dzieci i młodzieży, w tym przybyłych z Ukrainy.

Ogólnokrajowa konferencja „Edukacja dostępna – jak najbliżej każdego dziecka” miała na celu upowszechnienie informacji o projekcie „Szkoła dostępna dla wszystkich”: jego cele, realizowane już działania oraz tło społeczne i edukacyjne, jakie mu towarzyszy. W dniu konferencji rozpoczęła się również rekrutacja przedszkoli, szkół i placówek, które zdecydują się wziąć udział w projekcie. 

Wśród prelegentów znaleźli się przedstawiciele UNICEF, Ministerstwa Edukacji i Nauki, Instytutu Badań Edukacyjnych, uczelni oraz organizacji pozarządowych. Słuchaczami byli głównie nauczyciele specjaliści, dyrektorzy szkół i przedszkoli, pracownicy poradni psychologiczno – pedagogicznych oraz placówek doskonalenia nauczycieli. W konferencji realizowanej online, wzięło udział 3900 uczestników z całej Polski.

"Każde dziecko ma prawo do dostępnej edukacji, a tym samym szansy na lepszą przyszłość. Rola nauczyciela jest w tym kluczowa" - powiedział dr Rashed Mustafa Sarwar, Krajowy Koordynator Biura UNICEF ds. Reagowania na Potrzeby Uchodźców w Polsce. "Konferencja to początek długoterminowego projektu z Ministerstwem Edukacji i Nauki, Instytutem Badań Edukacyjnych i ekspertami ds. edukacji. Cieszę się, że projekt ten cieszy się dużym zainteresowaniem wśród kadry pedagogicznej. Mam nadzieję, że dołączy do niego jak najwięcej placówek" - dodał.

"Dostępna szkoła to jest szkoła, która dostrzega każdego ucznia, gdzie nauczyciel wie jak podążać za potrzebami tego ucznia, tak by mógł on się rozwijać na miarę swoich możliwości. i to nie jest utopia, jeśli mamy odpowiednie narzędzia, jeśli nauczyciele mają odpowiednie kwalifikacje [...]. Ta konferencja temu służy żebyśmy rozwijali się w działaniach edukacyjnych, mając coraz więcej wiedzy, coraz więcej umiejętności ale też widząc problemy dzieci, których doświadczają" - powiedziała Marzena Machałek, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Edukacji i Nauki RP, która otworzyła wydarzenie.

Wśród pozostałych prelegentów byli: dr Aleksandra Duda - Specjalistka ds. Programów Edukacyjnych w Biurze UNICEF ds. Reagowania na Potrzeby Uchodźców w Polsce, Elżbieta Neroj - Zastępczyni Dyrektora Departamentu Wychowania i Edukacji Włączającej, Paweł Gondek - Zastępca Dyrektora Instytutu Badań Edukacyjnych.

Środowisko naukowe reprezentowali przedstawiciele renomowanych uczelni: dr hab., prof. APS Barbara Marcinkowska (APS) oraz dr hab., prof. UW Grzegorz Szumski (UW). Na konferencji pojawił się także głos przedstawicieli środowiska lokalnego. 

Profesor Grzegorz Szumski podsumował wyniki badań i analiz zwracając się do słuchaczy: "badania naukowe dostarczają praktykom wskazówek, ale to od Państwa otwartości kreatywności, gotowości do doskonalenia swojego warsztatu dzielenia się wzajemnie doświadczeniami zależy to czy wasza praktyka będzie efektywniejsza".

To już kolejna inicjatywa UNICEF zrealizowana we współpracy z Ministerstwem Edukacji i Nauki w Polsce, której celem jest zapewnienie dostępnej edukacji dzieciom przebywającym z Ukrainy jak również dzieciom ze zróżnicowanymi potrzebami edukacyjnymi. Działalność ta obejmuje doskonalenie zawodowe pedagogów, zwłaszcza nauczycieli specjalistów i dyrektorów, w zakresie wspierania uczniów, rodziców i nauczycieli.

Założenia projektu, jego cele i planowane sposoby realizacji omówiła kierująca projektem dr Beata Papuda-Dolińska (IBE), wskazując że projekt jest realizowany ze wsparciem uczelni wyższych i organizacji pozarządowych.

Jednym z założeń projektu jest utworzenie roli Doradców ds. Dostępności Uczenia się. Rolę tę będzie pełnić 1120 nauczycieli specjalistów. Będą oni działać na rzecz dostępnego środowiska uczenia się w swoich placówkach. Ich ważnym zadaniem będzie także wspieranie innych nauczycieli oraz rodziców w formie doradztwa, mentoringu, ale również bezpośrednie świadczenie pomocy psychologiczno – pedagogicznej dzieciom i uczniom. Specjaliści zakwalifikowani do projektu otrzymają możliwość skorzystania z bezpłatnych form doskonalenia zawodowego, dostęp do wsparcia metodycznego, narzędzi do oceny funkcjonowania uczniów, sprawdzonych metod i strategii reagowania na sytuacje trudne i problemowe. Dobrze przygotowani specjaliści będą wspierać nie tylko innych nauczycieli w ich codziennej pracy, ale również rodziców dzieci i uczniów. W projekcie planowane jest objęcie wsparciem metodyczno - konsultacyjnym 11200 nauczycieli i edukacyjno - specjalistycznym około 30 000 dzieci. 

W trakcie konferencji odbył się panel dyskusyjny, poświęcony omówieniu planowanych działań Doradców ds. Dostępności Uczenia się. Podczas dyskusji uczestnicy - koordynatorzy merytoryczni/naukowi opracowanych w projekcie programów szkoleniowych wskazali problemy i wyzwania, z jakimi mierzą się uczniowie, rodzice i nauczyciele, a także próbowali odpowiedzieć na pytanie na czym polega dostępność uczenia się. Podsumowując dyskusję prowadzący dr Tomasz Knopik z UMCS powiedziat, że "projekt zakłada pełną partycypację interesariuszy na każdym etapie. Nazwa doradca wskazuje, że nie ma to być ekspert, który przychodzi do szkoły i ją oświeca. To jest osoba, która znając środowisko działa od wewnątrz wspólnie z nauczycielami, specjalistami, uczniami i rodzicami".

Projekt „Szkoła dostępna dla wszystkich” to już kolejna inicjatywa zrealizowana we współpracy UNICEF z Ministerstwem Edukacji i Nauki w Polsce, której celem jest zapewnienie dostępnej edukacji dzieciom z Ukrainy jak również dzieciom ze zróżnicowanymi potrzebami edukacyjnymi. Współpraca ta obejmuje m.in. doskonalenie zawodowe pedagogów, zwłaszcza nauczycieli specjalistów i dyrektorów, w zakresie wspierania uczniów, rodziców i nauczycieli.

Projekt jest planowany na lata 2023 - 2025. Do projektu można zgłosić się za pomocą formularza.