Szczęśliwe dzieciństwo – ile zależy od rodziców i opiekunów

Jak długo dzieci powinny spędzać czas przed telewizorem? Dlaczego dziadkowie są ważni? Kiedy i dlaczego nadmiar opieki krępuje rozwój małego człowieka? IBE opublikował drugą serię poradników opracowanych przez ekspertów z Zespołu Wczesnej Edukacji. Można je pobrać w Internecie

Instytut Badań Edukacyjnych opublikował kolejną serię poradnika "Niezbędnik Dobrego Nauczyciela". Pierwsza dotyczyła rozwoju dziecka. Druga nosi tytuł „Opieka i wychowanie w okresie dzieciństwa i dorastania”. Zespół autorów pod opieką prof. Anny Izabeli Brzezińskiej, lidera Zespołu Wczesnej Edukacji IBE, przekazuje w niej cenne wskazówki na temat metod i sposobów wychowania odpowiednich do każdego etapu rozwoju dziecka i nastolatka.
Rodzice, opiekunowie, nauczyciele i wychowawcy znajdą tu wiele informacji, pozwalających zrozumieć, dlaczego i jak postępować z dzieckiem od wczesnego dzieciństwa, przez wiek przedszkolny i szkolny po późną fazę dorastania czyli aż do startu w dorosłość.

– Nie ma prostych recept i przepisów na wychowanie. Każde dziecko jest inne i wymaga innego podejścia – mówi prof. Anna I. Brzezińska. – Dlatego każdy rodzic, opiekun czy nauczyciel intuicyjnie stara się znaleźć taki sposób wychowania, który wydaje mu się najlepszy i najbardziej odpowiada jemu i dziecku. Czasem jednak trudno się ustrzec pułapek wychowawczych. A te z kolei łatwiej nam dostrzegać u innych niż u siebie.

Poradniki, które opracowaliśmy powstały po to, by pomóc rodzicom i wychowawcom zrozumieć rozwijające się dziecko i jego zmieniające się potrzeby. A te zmieniają się w sposób znaczący z każdym kolejnym etapem rozwoju.
Poradniki podpowiedzą, jak właściwie towarzyszyć dziecku w jego dorastaniu i jak stymulować jego rozwój. Bo choć każdy z rodziców chce, by jego dziecko miało szczęśliwe dzieciństwo, to zarówno nadmierna opiekuńczość i troska, jak i zbyt wczesne próby oddania dziecku kwestii decydowania o sobie, mogą skończyć się wychowawczą porażką.

Autorzy zwracają również uwagę na tematy trudne, jak pseudowychowanie, wychowanie toksyczne, czy manipulację pedagogiczną. Pokazują skutki takich zachowań dorosłych i doradzają, jaka powinna być właściwa relacja opiekuna i nauczyciela z dzieckiem i nastolatkiem. Podkreślają też wielką rolę relacji z rówieśnikami.
Grupa rówieśnicza w pewnym momencie życia dziecka staje się bardzo ważnym partnerem w relacjach dziecka z otoczeniem – autorzy dotykają również tego tematu, mówią o tym, jak uszanować to zwrócenie się w stronę rówieśników, jak pomóc dziecku zbudować właściwe relacje w grupie, jak odnaleźć własną pozycję, jak dbać o pierwsze przyjaźnie i cenić współpracę. Dzięki właściwym kontaktom dorosłych z dorastającym dzieckiem prostszy może okazać się też okres dojrzewania, budowania własnej autonomii i poczucia tożsamości.

– Właściwe postawy rodziców, wychowawców i nauczycieli pomagają dziecku dobrze wkroczyć w dorosłość, mieć poczucie własnej indywidualności i tożsamości, a dzięki temu właściwie zaprojektować swoje życie – podkreśla prof. Brzezińska.

W skład drugiej serii poradnika Niezbędnik Dobrego Nauczyciela pt. „Opieka i wychowanie w okresie dzieciństwa i dorastania” wchodzą:

Tom 1. Karolina Appelt, Monika Mielcarek, Opieka i wychowanie. Wczesne dzieciństwo
Tom 2. Joanna Matejczuk, Opieka i wychowanie. Wiek przedszkolny
Tom 3. Sławomir Jabłoński, Aleksandra Ratajczyk, Opieka i wychowanie. Wczesny wiek szkolny
Tom 4. Ewa Filipiak, Ewa Lemańska-Lewandowska, Opieka i wychowanie. Środkowy wiek szkolny
Tom 5. Ewa Filipiak, Ewa Lemańska-Lewandowska, Opieka i wychowanie. Wczesna faza dorastania
Tom 6. Ewa Filipiak, Małgorzata Wiśniewska, Opieka i wychowanie. Późna faza dorastania