Ekspertka IBE zbada doświadczanie bezsensu w szkole

Jak podstawowi aktorzy życia szkolnego przeżywają sytuacje, w których nie odnajdują sensu? Co sprawia, że dla niektórych szkoła staje się przestrzenią odczuwania bezsensu? Co w czasie edukacji zdalnej jest odczuwane przez uczniów i nauczycieli jako bezsensowne? To tylko niektóre pytania badawcze, na które odpowiedzi poszuka dr Katarzyna Kalinowska-Sinkowska, badaczka i ekspertka Instytutu Badań Edukacyjnych.

Tematem badań będzie doświadczanie bezsensu w szkole przez uczniów i nauczycieli, a główny problem badawczy określa pytanie o miejsce, jakie w ich światach przeżywanych zajmują poczucie bezsensu własnych działań (tego, co robią w ramach obowiązków szkolnych lub zawodowych) oraz odczuwanie bezsensowności zasad funkcjonowania systemu szkolnego.

Doświadczanie bezsensu w szkole. Badania mikropraktyk edukacyjnych

Ramę teoretyczną badania będzie stanowić fenomenologia społeczna i symboliczny interakcjonizm. Badania będą mieć charakter jakościowy, wykorzystają metody wywiadu pogłębionego, autoetnografii, analizy fenomenologicznej.

Dr Katarzyna Kalinowska-Sinkowska przedmiotem badań uczyni przekonania, emocje i interakcje, które kształtują mikropraktyki edukacyjne związane z uczęszczaniem do szkoły i wykonywaniem pracy nauczyciela.

Badaczka skupi się na praktykach, które – z jednej strony – wytwarzają lub wzmacniają w ludziach poczucie braku sensu, a z drugiej – są próbą ucieczki, zwalczania, niwelowania poczucia bezsensu edukacji i szkoły. Pierwsza grupa praktyk obejmuje działania, które wywołują w jednostce pytanie „po co ja to robię?” i wątpliwość, czy dane działanie ma jakikolwiek sens (siedzenie na nudnej lekcji, wykonywanie pracy niepotrzebnej w odczuciu podmiotu, nauka w modelu „zakuj, zdaj, zapomnij” itd.). Drugi typ praktyk skoncentrowany jest na podejmowaniu działań zaradczych wobec poczucia bezsensu (np. chodzenie na wagary, sposoby „zabijania” lekcyjnej nudy).

Działanie badawcze może być w całości zrealizowane w trybie online, jeśli sytuacja epidemiczna nie pozwoli na tradycyjną formę badań.

Badania pilotażowe zostaną sfinansowane ze środków przyznanych w czwartej edycji konkursu MINIATURA, organizowanego przez Narodowe Centrum Nauki.