W artykule przedstawiono różnorodne aspekty efektywności kształcenia. Zaprezentowano zmienne niezależne: czynniki subiektywne oraz obiektywne, warunkujące efektywność procesu nauczania-uczenia się. Zwrócono uwagę na inne determinanty efektywności, w szczególności na czynnik ekonomiczny.
Przeprowadzono analizę komparatystyczną, w której uwidoczniono wpływ czynnika ekonomicznego na badane systemy edukacji. Przedstawiając źródła finansowania jednostek oświatowych w Polsce i w Ukrainie oraz kwoty środków finansowych przyznawanych na realizację zadań oświatowych w tych systemach edukacji, podjęto próbę dookreślenia miary wpływu czynnika ekonomicznego na oświatę, w tym także na efektywność kształcenia.
