Celem artykułu jest wskazanie i krótkie zaprezentowanie wyłonionych w trakcie analiz badawczych kategorii, które okazały się istotne z punktu widzenia wychowania, ukierunkowanego na projektowanie i realizowanie działań podejmowanych przez człowieka, zarówno dla jego rozwoju indywidualnego, jak i zaangażowania społecznego. W związku z przeprowadzoną pod takim kątem analizą porównawczą różnych koncepcji, rzutujących na proces wychowania, omawiane zagadnienia oscylują głównie wokół następujących wyodrębnionych kategorii: świadomości, refleksji, aktywności i zrozumienia. Całość przemyśleń dotyczy szeroko rozumianej troski o człowieczeństwo we współczesnym zglobalizowanym świecie z uwzględnieniem sześciu głównych obszarów praxis człowieka: ekonomii, polityki, religii, etyki, sztuki i pedagogiki. Jak się okazało, wychowanie jest i powinno być wychowaniem humanistycznym1, wywodzącym się z paidei i humanitas z elementami humanistyki i humanizmu.