Nie – o czym mówić, ale KIEDY – to główny dylemat rodziców w sprawie edukacji psychoseksualnej dzieci. Rodzice i młodzi dorośli są zgodni: tematy związane z rozwojem psychoseksualnym są istotne. Młodzi chcą o nich rozmawiać na zajęciach w szkole. Rodzice sygnalizują potrzebę rozbudowania swoich kompetencji rodzicielskich.
Badanie ilościowe Opinie i oczekiwania młodych dorosłych (osiemnastolatków) oraz rodziców dzieci w wieku szkolnym wobec edukacji dotyczącej rozwoju psychoseksualnego i seksualności przeprowadzono na reprezentatywnych próbach:
- 1246 18-latków (młodych dorosłych)
- 2526 rodziców dzieci w wieku 6-17 lat
Badanie poprzedzone było dwoma komponentami jakościowymi. Dzięki temu m.in. sporządzono listę 31 tematów, co do których zgadza się ogół rodziców i ogół uczniów u progu dorosłości.
Tematy dostosowane do wieku dziecka
Już w badaniu jakościowym widać było, że rodzice są za edukacją dzieci w sprawach rozwoju psychoseksualnego, a ich główny dylemat dotyczy określenia wieku, w którym warto poruszyć dane tematy. W badaniu ilościowym potwierdziliśmy, że 50% badanych rodziców obawia się, by tematów z obszaru seksualności człowieka nie poruszać zbyt wcześnie. Rodzice bardziej liberalni odczuwają to nieco rzadziej (45%) niż rodzice bardziej tradycyjni (55%), ale prawdziwa przyczyna tkwi w czym innym – niezależnie od światopoglądu blisko połowa rodziców (45%) przyznaje, że nie wie, ile dziecko w danym wieku powinno wiedzieć, ponad 1/3 – że nie ma też wystarczającej wiedzy na temat rozwoju psychoseksualnego, 44% dostrzega skrępowanie dziecka i nie wie, jak sobie z tym poradzić. Obawy biorą się z niewiedzy lub braku umiejętności rozmawiania z dziećmi o seksualności. W indywidualnych wywiadach w ramach komponentu jakościowego rodzice chętnie odwoływali się się do własnego dzieciństwa, podkreślając brak wzorców, na których mogliby się oprzeć. Rozumiejąc, jak ważne są rozmowy z dziećmi, zdecydowana większość chciałaby dowiedzieć się więcej o: budowaniu życzliwych relacji z dzieckiem (84%), rozwiązywaniu sytuacji konfliktowych (79%), używkach i uzależnieniach (80%), zagrożeniach w sieci (78%), także o tym, jak rozmawiać z dzieckiem o seksualności (81%). Upatrują takich rad w szkole.
Badanych, zarówno rodziców, jak i młodych dorosłych, pytano, czy i kiedy w szkole powinny być poruszane poszczególne tematy. Dla zdecydowanej większości nie ma tematów z góry wykluczonych przez rodziców.
Młodzi dorośli odpowiadają bardzo podobnie jak pokolenie rodziców. W ich opinii edukacja dotycząca rozwoju psychoseksualnego i seksualności powinna rozpoczynać się w klasach 4-6 od rozmów o prawie do wzajemnego szacunku, wzajemnym zaufaniu, wartościach rodzinnych i wierności jako wartości uniwersalnej. Również wcześnie powinny zostać poruszone tematy istotne ze względu na proces dojrzewania – higiena, budowa ciała oraz wszelkie zmiany zachodzące podczas dojrzewania: emocjonalne, fizyczne i psychiczne. W gimnazjum powinny pojawić się takie tematy jak m.in. masturbacja, pornografia, kwestie przemocy i chorób przenoszonych drogą płciową oraz temat wstrzemięźliwości czy inicjacji seksualnej. Możliwie późno (w gimnazjum lub w szkołach ponadgimnazjalnych) powinny być ich zdaniem realizowane tematy związane z aborcją, ciążą, porodem czy życiem seksualnym.
Rys. Możliwa sekwencja tematów na kolejnych etapach edukacyjnych.
Materiały do pobrania
