Otaczający nas świat to system naczyń połączonych. Nauki przyrodnicze to klucz do tego, by kompleksowo opowiedzieć o nim dzieciom i pomóc im go zrozumieć. To dlatego w naszych propozycjach łącznie zwiększyliśmy liczbę godzin tych przedmiotów w szkole podstawowej. Ale rozłożyliśmy je bardziej równomiernie, by nie przeciążać uczniów godzinami spędzanymi w szkole.
Przedmioty przyrodnicze - przez ile godzin uczniowie uczą się ich obecnie
Dwie godziny zajęć przyrody tygodniowo w czwartej klasie. Następnie, w klasie piątej i szóstej, po jednej godzinie biologii i geografii. To w sumie w klasach IV-VI razem sześć godzin przedmiotów przyrodniczych tygodniowo.
Dodajmy do tego po 4 godziny fizyki i chemii oraz po 3 godziny biologii i geografii w klasach VII-VIII. To łącznie 20 godzin przedmiotów przyrodniczych tygodniowo w klasach IV-VIII.
Jaka jest nowa propozycja
Nowa propozycja to:
- 3 godziny przyrody tygodniowo w każdym roku w klasach IV-VI,
- łącznie po 3 godziny tygodniowo biologii, chemii, fizyki i geografii w klasach VII-VIII.
To razem 21 godzin przedmiotów przyrodniczych w klasach IV-VIII. Przy założeniu, że zagadnienia z fizyki i chemii pojawią się na wcześniejszym etapie edukacji, w ramach właśnie przyrody.
Dlaczego uważamy, że przyroda to dobre rozwiązanie
Dlatego, że świetnie sprawdza się w innych krajach. Interdyscyplinarnego przedmiotu typu “science” uczą się dzieci chociażby w Singapurze, Australii czy Irlandii. Czyli w krajach o najlepszych wynikach w międzynarodowych badaniach dotyczących wiedzy przyrodniczej. Co więcej, ich wyniki w badaniach PISA (edycja 2022) poprawiły się - w przeciwieństwie do Polski - mimo pandemii. Z kolei Australia osiągnęła wynik lepszy niż Polska, choć np. w Melbourne lockdown - najdłuższy na świecie - trwał aż 9 miesięcy.
Interdyscyplinarne podejście, które integruje treści z różnych przedmiotów, to również sposób na rozwijanie głębszych, bardziej elastycznych i twórczych sposobów rozumowania. Takich, które pozwalają kompleksowo mierzyć się z problemami i będą bardziej użyteczne w mierzeniu się z wyzwaniami współczesnego świata. Takie metody nauczania rozwijają też u dzieci ciekawość świata i pozwalają oswoić - i lepiej przyswoić - trudne treści.
Na jakim etapie prac i uzgodnień jesteśmy
Jeszcze w zeszłym roku poprosiliśmy o analizy zewnętrznych ekspertów, którzy współpracowali z nami w ramach grup roboczych. Porównaliśmy je z rozwiązaniami z najefektywniejszych systemów edukacyjnych na świecie i przyjrzeliśmy się możliwościom prawnym w tym zakresie. Musieliśmy też uwzględnić liczbę godzin, którą uczniowie mają spędzać tygodniowo w szkołach i równomiernie rozłożyć edukacyjne obciążenia.
Tak powstały kierunkowe rekomendacje, które przedłożyliśmy do dyskusji na posiedzeniu Rady ds. monitorowania wdrażania reformy oświaty. Te zostały przekazane ekspertom przedmiotowym, opracowującym podstawy programowe.
Same podstawy programowe, dotyczące wszystkich przedmiotów przyrodniczych, zostaną szeroko skonsultowane. Zarówno w ramach naszych eksperckich konsultacji wiosną tego roku, jak i na późniejszym etapie prac, podczas wdrażania ich zgodnie z rządowym procesem legislacyjnym.
Już teraz zapraszamy do wyrażenia głosu w konsultacjach!
Szkolenie on-line: Ocenianie dla rozwoju – od założeń do praktyki 
Metoda Bilansu Kompetencji – jak i w czym może pomóc? 
