Inicjatorem i organizatorem badania TALIS jest Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD). Priorytety badania określa Rada Zarządzająca Programem TALIS (TALIS Governing Board). Przy badaniu współpracuje wielu partnerów, m.in. Komisja Europejska, Międzynarodówka Edukacyjna (ang. Education International, zrzeszająca na poziomie międzynarodowym związki zawodowe nauczycieli), a także kraje uczestniczące w badaniu i międzynarodowe konsorcjum badawcze. 

Celem badania jest opis uwarunkowań nauczania i uczenia się dający wgląd w realia pracy w szkole z perspektywy nauczycieli i dyrektorów szkół. 

TALIS jest badaniem cyklicznym, przeprowadzanym pierwotnie co pięć, a obecnie co sześć lat. Do tej pory odbyły się cztery edycje, Polska uczestniczyła w trzech z nich – w 2008, 2013 i 2024 roku

Tematy podejmowane w badaniu TALIS to m.in.: rozwój zawodowy, obowiązki i czas poświęcany na ich wykonanie, praktyka nauczania, zarządzanie szkołą, satysfakcja zawodowa. W TALIS 2024 po raz pierwszy uwzględniony został opcjonalny moduł dotyczący wiedzy pedagogicznej nauczycieli, koncentrujący się na warsztacie pracy i eksperckiej wiedzy nauczyciela, niezależnej od nauczanego przedmiotu. Polska jest jednym z 8 krajów uczestniczących w tym module.

Badanie TALIS prowadzone jest wśród nauczycieli i dyrektorów szkół z poziomu 2 Międzynarodowej Standardowej Klasyfikacji Edukacji ISCED. W przypadku Polski w roku 2008 i 2013 byli to nauczyciele i dyrektorzy gimnazjów; w edycji w 2024 roku biorą udział nauczyciele klas 5–8 szkoły podstawowej i dyrektorzy szkół podstawowych. W TALIS 2024 kraje mogą także wziąć udział w dodatkowych częściach badania realizowanych wśród nauczycieli i dyrektorów szkół z poziomu: ISCED 1 (klasy 1–4), ISCED 3 (szkoły ponadpodstawowe), ISCED 01 i 02 (wychowanie przedszkolne i opieka nad dziećmi do 3 r.ż.). W Polsce nauczyciele z poziomu ISCED 1 i ISCED 3 uczestniczyli wyłącznie w badaniu w 2013 roku.

Badanie jest przeprowadzane na reprezentatywnej, losowej próbie nauczycieli i dyrektorów szkół. Dobór próby odbywa się dwustopniowo – najpierw losowane są szkoły, których dyrektorzy wezmą udział w badaniu, a następnie z wylosowanych szkół – nauczyciele. 

W trakcie badania nauczyciele i dyrektorzy szkół odpowiadają na pytania zawarte w kwestionariuszach. W pierwszych edycjach badania dominowały wersje papierowe. Z czasem wdrażane było badanie w wersji cyfrowej, w TALIS 2024 niemal wszystkie kraje uczestniczące w badaniu realizują je w formie online.

W Polsce za badanie TALIS odpowiada Instytut Badań Edukacyjnych – Państwowy Instytut Badawczy, który prowadzi je na zlecenie Ministerstwa Edukacji Narodowej. 

W pierwszej edycji badania wzięły udział 24 kraje, w tym Polska. Od tego czasu liczba krajów znacząco się zwiększyła. W TALIS 2024 wzięło udział ponad 50 krajów i regionów.

Więcej informacji: na stronie badania w Polsce oraz na stronie OECD.

Dane i narzędzia

Inicjatorem i głównym organizatorem badania ICCS jest Międzynarodowe Stowarzyszenie Mierzenia Osiągnięć Szkolnych (IEA). Głównym celem badania jest określenie, w jakim stopniu młodzi ludzie są przygotowani do udziału w życiu społecznym i pełnienia roli obywatela w demokratycznym społeczeństwie. ICCS bada wiedzę i rozumienie zagadnień z zakresu edukacji obywatelskiej, a także postawy i zaangażowanie obywatelskie uczniów. Dotychczas odbyły się trzy edycje tego badania – w latach 2009, 2016 i 2022. Polska brała udział w pierwszej i trzeciej edycji ICCS. 

Badanie prowadzone jest wśród uczniów w ósmym roku edukacji szkolnej, przy czym średni wiek uczniów w momencie badania nie może być niższy niż 13,5 roku. W Polsce w ICCS 2009 uczestniczyli uczniowie drugiej klasy gimnazjum, w ICCS 2022 byli to uczniowie ósmej klasy szkoły podstawowej.

Badanie realizowane jest na reprezentatywnej, losowej próbie uczniów. Na podstawie wyników badania można wnioskować o wszystkich ósmoklasistach w każdym z uczestniczących w badaniu krajów. Dobór próby odbywa się dwustopniowo – najpierw losowane są szkoły, a następnie w tych szkołach konkretne oddziały klasowe. Do badania zapraszani są wszyscy uczniowie z wylosowanych oddziałów. Uczniowie w trakcie badania w szkole rozwiązują zestawy zadań dotyczących edukacji obywatelskiej, a następnie wypełniają ankiety. W badaniu w poszczególnych krajach uczestniczy zwykle ok. 150 szkół.

Obok wiedzy i rozumienia kwestii obywatelskich, postaw i zaangażowania obywatelskiego przedmiotem badania jest szereg zagadnień kontekstowych, odnoszących się m.in. do opinii i postaw uczniów, ich środowiska domowego i doświadczeń edukacyjnych, procesów nauczania na poziomie klasy i szkoły, zasobów i organizacji pracy szkoły. Dane dotyczące tych zagadnień zbierane są za pomocą ankiet wypełnianych przez uczniów oraz dyrektorów i nauczycieli ze szkół wylosowanych do badania. 

W ICCS uczestniczą nauczyciele uczący w oddziałach klasy ósmej. W wylosowanych do badania szkołach spośród wszystkich nauczycieli uczących w oddziałach klasy ósmej – niekoniecznie tych, w których uczą się badani uczniowie – losowana jest określona liczba osób, które zapraszane są do udziału w badaniu. ICCS pozwala wnioskować o wszystkich nauczycielach klasy ósmej w danym kraju.

Pierwsza edycja badania, ICCS 2009, była realizowana wyłącznie w formie papierowej. W kolejnych stopniowo wdrażano elementy badania wspomaganego komputerowo. W ICCS 2016 wprowadzono możliwość realizacji badania wśród dyrektorów szkół i nauczycieli w formie online, w ICCS 2022 także możliwość realizacji badania wśród uczniów z wykorzystaniem komputerów. W Polsce badanie ICCS 2022 wśród uczniów i dyrektorów szkół było przeprowadzane w formie papierowej, natomiast nauczyciele wypełniali ankietę online. ICCS 2027 będzie pierwszą edycją badania, w której we wszystkich krajach obowiązuje jedynie wersja komputerowa. 

W 2009 roku badanie ICCS w Polsce przeprowadził zespół badaczy związanych z Uniwersytetem Warszawskim oraz Szkołą Główną Gospodarstwa Wiejskiego. Za badanie ICCS 2022 odpowiadał Instytut Badań Edukacyjnych, który przeprowadził je na zlecenie Ministerstwa Edukacji Narodowej. 

Liczba krajów i regionów uczestniczących w kolejnych edycjach badania ICCS się zmienia. W pierwszej edycji w 2009 roku brało udział 38 krajów i regionów, w drugiej w 2016 roku – 25 krajów i regionów, a w trzeciej w 2022 roku – 24 kraje i regiony. 

Więcej informacji: na stronie badania w Polsce oraz na stronie IEA.

Dane i narzędzia

Inicjatorem i organizatorem badania ICILS jest Międzynarodowe Stowarzyszenie Mierzenia Osiągnięć Szkolnych (IEA). ICILS mierzy kompetencje związane z obsługą komputera jako narzędzia pracy, komunikacji oraz wyszukiwania i oceny informacji. Od 2018 roku sprawdza się też umiejętności myślenia komputacyjnego, czyli rozwiązywania problemów z wykorzystaniem myślenia algorytmicznego. Badanie prowadzone jest od 2013 roku co pięć lat. Polska wzięła udział w pierwszej edycji badania ICILS.

W ICILS uczestniczą nauczyciele uczący w oddziałach klasy ósmej. W wylosowanych do badania szkołach spośród wszystkich nauczycieli uczących w oddziałach klasy ósmej – niekoniecznie tych, w których uczą się badani uczniowie – losowana jest określona liczba osób, które zapraszane są do udziału w badaniu. ICILS pozwala wnioskować o wszystkich nauczycielach klasy ósmej w danym kraju.

Badanie realizowane jest na reprezentatywnej, losowej próbie uczniów. Dobór próby odbywa się dwustopniowo – najpierw losowane są szkoły, a następnie z wylosowanych szkół oddziały klasowe. Do badania zapraszani są wszyscy uczniowie z wylosowanych oddziałów. W badaniu w poszczególnych krajach uczestniczy zwykle ok. 150 szkół i ok. 4–5 tysięcy uczniów.

Przedmiotem badania jest także szereg zagadnień kontekstowych, odnoszących się m.in. do opinii i postaw uczniów, ich środowiska domowego i doświadczeń edukacyjnych, opinii i doświadczeń nauczycieli, procesów nauczania na poziomie klasy i szkoły, zasobów i organizacji pracy szkoły związanych z korzystaniem z TIK. Dane dotyczące tych zagadnień zbierane są za pomocą ankiet wypełnianych przez uczniów, nauczycieli różnych przedmiotów, osoby odpowiedzialne za TIK w szkole oraz dyrektorów szkół wylosowanych do badania.

Uczniowie w szkole rozwiązują na komputerze zestawy zadań dotyczących umiejętności komputerowych oraz informacyjnych, a następnie wypełniają ankiety.

Badanie ICILS w Polsce jest prowadzone przez Instytut Badań Edukacyjnych – Państwowy Instytut Badawczy. Polska weźmie w nim udział ponownie w 2028 roku. Badanie ICILS 2028 jest realizowane na zlecenie Ministerstwa Edukacji Narodowej w ramach projektu „Przygotowanie i realizacja międzynarodowych badań edukacyjnych w obszarze kompetencji kluczowych”, finansowanego z Funduszy Europejskich dla Rozwoju Społecznego (FERS).

Liczba krajów i regionów uczestniczących w kolejnych edycjach badania ICILS zmieniała się. W pierwszej edycji w 2013 roku brały udział 22 kraje i regiony, a 10 lat później do badania przystąpiło 35 krajów i regionów.

Więcej informacji na stronie IEA.