Kompetencje uczniów i absolwentów polskich szkół w świetle wyników badań i egzaminów
Raport przedstawia kompetencje uczniów i absolwentów polskich szkół na podstawie wyników badań międzynarodowych oraz krajowych egzaminów. Wśród badanych umiejętności szczególne miejsce zajmują: rozumienie czytanego tekstu, umiejętności matematyczne i przyrodnicze oraz myślenie kreatywne, cyfrowe, finansowe, społeczne i obywatelskie. Badania międzynarodowe pozwalają na przyjrzenie się umiejętnościom polskich uczniów w szerszej perspektywie.
Oprócz badań międzynarodowych w raporcie przedstawiono wybrane badania krajowe, które wskazują na poziom umiejętności polskich uczniów. Do analizy tych badań również wykorzystano ścieżkę podstawowych umiejętności kształconych w szkole, tj. umiejętności matematycznych i polonistycznych. W raporcie znalazło się także omówienie wyników egzaminu ósmoklasisty jako pierwszego i jedynego realizowanego w czasie nauki w szkole podstawowej.
Pobierz raport
Kompetencje absolwentów w ujęciu krajowym i międzynarodowym
Raport omawia kwestię kompetencji absolwentów w dokumentach o charakterze strategicznym Unii Europejskiej i Polski, a także prezentuje wyniki analiz dotyczących tego zagadnienia. Analizie poddano następujące badania: PISA (Program Międzynarodowej Oceny Umiejętności Uczniów), PIRLS (Międzynarodowe Badanie Umiejętności Czytania), TIMSS (Międzynarodowe Badanie Wyników Nauczania Matematyki i Nauk Przyrodniczych), ICCS (Międzynarodowe Badanie Kompetencji Obywatelskich), ICILS (Międzynarodowe Badanie Kompetencji Komputerowych i Informacyjnych).
Raport jest również próbą odpowiedzi m.in. na pytanie o to, jak przełożyć poszczególne kompetencje na profile absolwentów polskich przedszkoli i szkół. Opanowanie podstawowych umiejętności, czyli rozumienia czytanego tekstu, umiejętności matematycznych i rozumowania w naukach przyrodniczych, ma decydujący wpływ na możliwość dalszego kształcenia się, a w konsekwencji na kształt społeczeństwa, w tym na produktywność i innowacyjność całej gospodarki. W raporcie jest mowa także o równie ważnych kompetencjach poznawczych, społecznych, cyfrowych i technicznych.
Pobierz raport
Kompetencje uczniów i absolwentów przedszkoli i szkół podstawowych w świetle analizy obecnych podstaw programowych oraz opinii nauczycieli i rodziców
Raport przedstawia wyniki analizy podstaw programowych wychowania przedszkolnego i kształcenia ogólnego w szkole podstawowej. Pokazuje zmiany podstawy programowej na przestrzeni ostatnich lat, jej obecną strukturę i tworzące ją zapisy, a także przedstawia wyniki porównania podstawy programowej z zestawem kompetencji kluczowych i przekrojowych ujętych w Zintegrowanej Strategii Umiejętności.
Raport odpowiada m.in. na pytanie o kompetencje absolwentów poszczególnych etapów edukacyjnych: przedszkola oraz klas III i VIII szkoły podstawowej. Wskazuje również, które z tych kompetencji – w opinii nauczycieli oraz rodziców dzieci i młodzieży – wymagają więcej uwagi i wzmocnienia. W rekomendacjach i wnioskach chodzi nie tylko o lepsze przygotowanie absolwentów szkół do życia w złożonym i dynamicznie zmieniającym się współczesnym świecie, lecz także o lepszą efektywność nauki i bardziej płynne przechodzenie z jednego etapu edukacyjnego do kolejnego.
Pobierz raport
Raport z konsultacji społecznych dotyczących profilu absolwenta i absolwentki etapu przedszkola i szkoły podstawowe
Raport podsumowuje konsultacje społeczne dotyczące projektu profilu absolwenta i absolwentki etapu przedszkola i szkoły podstawowej, które trwały od 27 września do 31 października 2024 r. W konsultacjach wzięło udział ok. 2900 osób, co przełożyło się na bardzo bogaty materiał do analizy. Konsultacje prowadził Instytut Badań Edukacyjnych, którego eksperci i ekspertki przygotowali ten dokument na zlecenie Ministerstwa Edukacji Narodowej. Realizatorem procesu była Fundacja Stocznia.
W raporcie omówiono kontekst i wyzwania całego procesu konsultacyjnego oraz przedstawiono przebieg konsultacji. Oprócz ogólnych uwag dotyczących profilu absolwenta i absolwentki oraz perspektyw jego wdrażania raport zawiera szczegółowe uwagi do poszczególnych wymiarów profilu, takich jak: wartości, kompetencje, obszary kształcenia, sprawczość.
Pobierz raport
Drogi nauczycielu! Czym jest profil absolwenta?
Profil absolwenta jest opisem umiejętności każdego ucznia na koniec danego etapu edukacyjnego, niezbędnych do dalszego rozwoju edukacyjnego, osobistego i zawodowego.
Profil będzie zawierał kluczowe kompetencje, z którymi dziecko/uczeń ukończy edukację w przedszkolu, szkole podstawowej i ponadpodstawowej. Optymalnie dobrany ich zestaw ma w przyszłości umożliwić Państwa uczniom i wychowankom osiągnięcie sukcesu w życiu zawodowym i osobistym.
Jak będą opracowane profile absolwenta?
Prace nad profilem absolwenta, zainicjowane w Instytucie Badań Edukacyjnych (IBE), prowadzone są w oparciu o badania naukowe, analizy, raporty i doświadczenia z wybranych krajów, będących liderami w obszarze edukacji. Zaplanowane działania są punktem wyjścia do wprowadzenia istotnych zmian w polskim systemie oświaty.
Ważne jest nas, aby w te prace zaangażować nauczycieli, dyrektorów szkół i środowisko edukacyjne i oświatowe, ponieważ bardzo zależy nam na budowaniu profili absolwentów w oparciu o Państwa doświadczenie, komentarze, opinie i wskazówki.
Ministerstwu Edukacji Narodowej i ekspertom IBE zależy na tym, aby Państwo - jako Nauczyciele - zaangażowali się w prace przy tworzeniu profili absolwenta w czasie spotkań, debat oraz szeroko prowadzonych konsultacji społecznych, w czasie których, każdy zainteresowany może zabrać głos i wyrazić swoje zdanie. Zgromadzone opinie Rodziców, Nauczycieli i szeroko pojętych środowisk edukacyjno-oświatowych będą wykorzystane przy wypracowaniu optymalnego zestawu umiejętności dzieci i uczniów kończących kolejne etapy kształcenia.
Ulotka do pobrania
Drogi rodzicu! Stwórz profil absolwenta razem z IBE
Rodzicu - Twój głos jest ważny!
Ministerstwu Edukacji Narodowej i ekspertom IBE zależy na tym, aby Państwo - jako Rodzice - zaangażowali się w prace przy tworzeniu profili absolwenta w czasie spotkań, debat oraz szeroko prowadzonych konsultacji społecznych, w czasie których, każdy zainteresowany może zabrać głos i wyrazić swoje zdanie. Zgromadzone opinie Rodziców, Nauczycieli i szeroko pojętych środowisk edukacyjno-oświatowych będą wykorzystane przy wypracowaniu optymalnego zestawu umiejętności dzieci i uczniów kończących kolejne etapy kształcenia.
Przeprowadzone analizy, badania i zebrane opinie opinie zostaną uwzględnione przy wypracowaniu rekomendacji/wytycznych do zmian w podstawach programowych, dzięki czemu będą one w większym stopniu odpowiadać potrzebom dzieci/uczniów i wyzwaniom kompetencyjnym XXI wieku.
Czym jest profil absolwenta?
Profil absolwenta jest opisem umiejętności każdego ucznia na koniec danego etapu edukacyjnego niezbędnych do dalszego rozwoju edukacyjnego, osobistego i zawodowego.
Profil będzie zawierał kluczowe kompetencje, z którymi dziecko/uczeń ukończy edukację w przedszkolu, szkole podstawowej i ponadpodstawowej. Odpowiednio/optymalnie dobrany ich zestaw ma w przyszłości umożliwić Państwa dziecku osiągnięcie sukcesu w życiu zawodowym i osobistym.
Jak będą opracowane profile absolwenta?
Prace nad profilem absolwenta, zainicjowane w Instytucie Badań Edukacyjnych (IBE), prowadzone są w oparciu o badania naukowe, analizy, raporty i doświadczenia z wybranych krajów, będących liderami w obszarze edukacji. Zaplanowane działania są punktem wyjścia do wprowadzenia istotnych zmian w polskim systemie oświaty.
Ulotka do pobrania
Rodzicu, porozmawiaj o szkole ze swoim dzieckiem
W ramach prac naszego zespołu, niezwykle ważną częścią jest opinia i zdanie, dzieci i uczniów. Przygotowaliśmy inspirujący i kreatywny sposób na zebranie informacji, jak dzieci, uczniowie postrzegają szkołę marzeń, jakie mają super moce, co lubią w szkole i poza nią robić.
Ulotka skierowana jest do dwóch grup. Jedna strona jest przeznaczona dla dzieci kończących przedszkole i klas I-III, druga strona ulotki dla starszych uczniów, klas IV-VIII.
Mogą Państwo wspólnie z dziećmi wypełnić tę kartę, odpowiedzieć na pytania i porozmawiać z nimi o szkole marzeń. W przypadku najmłodszych dzieci, Państwa pociechy mogą przygotować pracę plastyczną, plastyczno - techniczną i w ten sposób opowiedzieć nam o szkole marzeń, w której pokażą nam siebie.
Będzie nam niezwykle miło, jeśli będą chcieli się Państwo podzielić z nami, ich autorskimi dziełami: rysunkiem, wyklejanką, czy odpowiedziami na pytania.
Jak przesłać prace dzieci/ uczniów?
W przypadku pracy plastycznej prosimy o zrobienie zdjęcia pracy dziecka, wypełnienie formularza zgłoszeniowego i wysłanie do nas.
Formularz dla rodzica - praca dziecka |
Formularz dla rodzica - wypowiedź ucznia
W przypadku ulotki skierowanej do uczniów klas IV-VIII, prosimy, aby wspólnie z dzieckiem wejść na formularz i udzielić odpowiedzi na pytania, które widzicie na ulotce. Po udzieleniu odpowiedzi, za Twoją zgodą drogi rodzicu, wyślijcie je do nas.
Ulotka do pobrania
Porównanie systemów edukacyjnych państw OECD ze szczególnym uwzględnieniem sposobu konstruowania podstaw programowych
Analizom poddano systemy edukacyjne 35 krajów OECD: Australii, Austrii, Belgii, Chile, Czech, Danii, Estonii, Finlandii, Francji, Grecji, Hiszpanii, Holandii, Irlandii, Islandii, Izraela,
Japonii, Kanady, Republiki Korei, Litwy, Łotwy, Luksemburgu, Meksyku, Niemiec, Norwegii, Nowej Zelandii, Portugalii, Słowacji, Słowenii, Stanów Zjednoczonych, Szwajcarii, Szwecji, Turcji, Węgier, Wielkiej Brytanii i Włoch. W materiale nie uwzględniono Kolumbii i Kostaryki, które dołączyły do OECD odpowiednia w 2020 i 2021 roku.
W pierwszej części opracowania znajduje się syntetyczne zestawienie najważniejszych informacji i wniosków dotyczących organizacji i budowy podstaw edukacji w tych krajach. W drugiej części sytuacja edukacyjna każdego kraju została bardziej szczegółowo omówiona z uwzględnieniem takich zagadnień jak obowiązek szkolny, wczesna opieka i edukacja dzieci, system egzaminacyjny, podstawy i wytyczne kształcenia, uwzględnianie specjalnych potrzeb edukacyjnych.
Przedstawiony materiał jest jednym z elementów analiz, systemów edukacyjnych i rozwiązań funkcjonujących na świecie, które są wspierają przygotowanie profilu absolwenta polskiej szkoły.
Materiał do pobrania