Prezentowany tekst stanowi próbę odpowiedzi na pytanie o możliwości kształtowania myślenia teoretyczno-praktycznego pedagogów, czyli takiego ich namysłu nad rzeczywistością wychowawczą, który ma oparcie w teorii pedagogicznej i w niej znajduje życiodajne impulsy do refleksji nad praktyką wychowania, nad możliwymi jej przemianami. Kluczowa teza, która zostaje tu postawiona, wskazuje na potrzebę poszukiwania prawdy o wychowaniu (zwłaszcza w jej wymiarach aksjologicznym i etycznym) przez badaczy reprezentujących zróżnicowane orientacje w metodologii badań pedagogicznych. Autorka wskazuje na pułapki i ograniczenia tych poszukiwań w poszczególnych orientacjach. Ukazuje również propozycje i przykłady rozwiązań badawczych proponowanych przez pedagogów reprezentujących różne orientacje metodologiczne, ukierunkowanych na krytyczne przybliżanie się do prawdy o wychowaniu albo osiąganie poziomu intersubiektywności w procesie uwiarygodniania wyników własnych poszukiwań naukowych.
Jednoznaczne zdefiniowanie wskazanych w temacie tych rozważań „orientacji w metodologii badań pedagogicznych” nie jest proste. W 1998 roku pod takim właśnie tytułem została wydana praca zredagowana naukowo przez Stanisława Palkę. Redaktor tej zbiorowej monografii we Wstępie wyjaśnił pośrednio tytułową kategorię: „ukazujemy dwa wielkie skrzydła badawcze współczesnej pedagogiki: badania hermeneutyczno-fenomenologiczne i badania empiryczne ilościowe i jakościowe” (Palka, 1998, s. 7). Palka wskazał owe „skrzydła” jako dwie zasadnicze orientacje w metodologii badań pedagogicznych. Zatem dokonał tu wyróżnienia orientacji hermeneutyczno-fenomenologicznej oraz orientacji empirycznej. Ta pierwsza została tym samym przywrócona oficjalnie polskiej pedagogice po latach niełaski związanej z jej obecnością w twórczości naukowej przedwojennych klasyków polskiej pedagogiki, naznaczonej etykietą „pedagogiki burżuazyjnej”.
