O umiejętnościach Polaków z 3 perspektyw. Wnioski z konferencji IBE PIB „ZeRKnij w przyszłość!”

Perspektywa zasobów danych, obywatela i rozwiązań systemowych - to trzy bloki tematyczne, które były podstawą do dyskusji o umiejętnościach podczas wydarzenia, które zgromadziło ekspertów ds. edukacji, rynku pracy i cyfryzacji. W centrum uwagi był człowiek - jego rozwój i potrzeby z tym związane.

Konferencja „ZeRKnij w przyszłość! O kwalifikacjach i umiejętnościach w kontekście edukacji, pracy i cyfryzacji” zorganizowana przez Instytut Badań Edukacyjnych - Państwowy Instytut Badawczy cieszyła się ogromnym zainteresowaniem. Sala w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej, które było partnerem wydarzenia, pomieściła 140 uczestników, a dzięki transmisji online konferencję obejrzało jeszcze ponad 1000 osób.

Konferencję otworzyli przedstawiciele kluczowych instytucji: Monika Sikora, podsekretarz stanu w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej, Tomasz Kulasa, dyrektor Departamentu Innowacji i Rozwoju w Ministerstwie Edukacji Narodowej, oraz dr hab. Maciej Jakubowski, dyrektor Instytutu Badań Edukacyjnych – Państwowego Instytutu Badawczego.

Minister Sikora podkreśliła, że:

„Konferencja stanowi doskonałą okazję do dyskusji nad stanem umiejętności kwalifikacji w Polsce oraz nad tym, w jaki sposób możemy efektywnie rozwijać na poziomie strategicznym, krajowym, instytucjonalnym oraz indywidualnym właśnie umiejętności”.

Dyrektor Jakubowski zwrócił natomiast uwagę, że Rejestr Kwalifikacji ma już prawie 10 lat i dlatego jest to dobry moment, żeby rozmawiać o jego przyszłości, dzielić się z innymi instytucjami doświadczeniem z gromadzenia i udostępniania danych o umiejętnościach i kwalifikacjach:

„Instytut Badań Edukacyjnych prowadzi Rejestr Kwalifikacji. Ten rejestr już ma prawie 10 lat. W rejestrze jest prawie 20 tysięcy kwalifikacji, ale to jest jeszcze olbrzymi potencjał”.

Ważne, żeby osoby w różnym wieku miały łatwy dostęp do informacji o aktualnej ofercie edukacyjnej: formalnej i pozaformalnej, o możliwościach potwierdzania wyników nieformalnego uczenia się.

Konferencja była okazją do rozmowy o różnych narzędziach cyfrowych wspierających dokonywanie wyborów edukacyjnych i zawodowych na różnych etapach życia – ich funkcjonalnościach i dopasowaniu do potrzeb użytkowników. Zintegrowany Rejestr Kwalifikacji jest jednym z nich. O rejestrze i roli efektów uczenia się w opisach kwalifikacji mówiła Agnieszka Marszałek, liderka projektu „Prowadzenie i rozwój Zintegrowanego Rejestru Kwalifikacji jako narzędzia wspierającego uczenie się przez całe życie (ZRK3)”:

„Efekty uczenia to wspólny język dla tych różnych światów: edukacji, rynku pracy i cyfryzacji. Są nimi opisane i podstawy programowe, i programy studiów, kwalifikacje, zawody, wymagania dla stanowisk, i też programy szkoleń coraz częściej opisywane są właśnie za pomocą efektów uczenia się. Dzięki temu tak naprawdę te światy mogą się widzieć i zrozumieć. I oczywiście rejestr, który jest tym jednym miejscem, który zawiera krajową ofertę kwalifikacji, opisanych właśnie efektami uczenia się”.

Wydarzenie było także okazją do dyskusji dla przedstawicieli różnych instytucji, takich jak: Centralna Komisja Egzaminacyjna, IBE PIB, Ministerstwo Cyfryzacji, Ministerstwo Edukacji Narodowej, Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej, Ministerstwo Rodziny, Pracy, i Polityki Społecznej, Ośrodek Przetwarzania Informacji – Państwowy Instytut Badawczy, Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości.

Najważniejsze wnioski

Priorytetem wszystkich instytucji, które projektują i udostępniają różne narzędzia cyfrowe wspierające planowanie uczenia się powinna być wygoda użytkowników – prosty dostęp do użytecznych informacji ułatwiających podejmowanie decyzji edukacyjnych i zawodowych. Ważne, żeby w centrum uwagi mieć potrzeby osób w różnym wieku: uczniów, studentów, osób, które poszukują dla siebie miejsca na rynku pracy, w nowym zawodzie, na nowym stanowisku pracy. Dlatego tak ważna jest integracja danych, standaryzacja ich formatu, a także – jak zwrócił uwagę Zbigniew Brzeziński z Sektorowej Rady ds. Kompetencji Sektora Komunikacji Marketingowej – odpowiednia oprawa wizualna informacji.
Stale zyskuje na znaczeniu praca osób, które realizują zadania z zakresu doradztwa zawodowego. Im bardziej zintegrowane są ze sobą różne dane, tym pewniej nauczyciele, rodzice i doradcy mogą towarzyszyć swoim podopiecznym w dokonywaniu świadomych wyborów edukacyjnych i zawodowych (świadomych, ale niekoniecznie na całe życie). Ważne także, żeby tworzone narzędzia cyfrowe pozwalały obsłużyć wszystkie etapy współpracy doradcy z klientem: od diagnozy predyspozycji, przez bilans kompetencji i uporządkowanie zgromadzonych osiągnięć, po wskazanie możliwych ścieżek dalszego uczenia się, rozwoju zawodowego i najlepiej dopasowanych kwalifikacji.
Inicjatywy wspierające uczenie się przez całe życie są dziś w Polsce rozproszone. Warto wzmocnić koordynację działań różnych instytucji, które za nimi stoją. Tylko w ten sposób poszczególne rozwiązania przyniosą efekt odpowiadający potrzebom osób, dla których powstają. To jedyna droga, żeby zwiększyć zaangażowanie dorosłych Polaków w uczenie się i rozwój kompetencji i zobaczyć to w statystykach.

Anna Nikowska, radca ministra w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej, w swojej wypowiedzi zwróciła uwagę na to, że:

„Mamy wiele klocków, mamy wiele elementów w całym systemie. [...] Mamy rozwiązania, które są naprawdę fajne, sprawdzone. Jesteśmy daleko przed niektórymi krajami w Europie, natomiast wydaje mi się, że nadal nam brakuje gospodarza tego obszaru [uczenia się przez całe życie – przyp. IBE PIB]. Więc tutaj wielki apel chyba do nas wszystkich, jak tu siedzimy, żeby pomyśleć, w jaki sposób możemy to zagospodarować, ale również też oddziaływać na naszych szefów, decydentów”.

Współpraca między różnymi instytucjami jest niezbędna, żeby poszczególne narzędzia cyfrowe doskonalić, aby jak najlepiej odpowiadały potrzebom użytkowników: Polaków w różnym wieku, którzy chcą coraz pewniej czuć się ze swoimi wyborami edukacyjnymi i zawodowymi. IBE PIB jako podmiot prowadzący krajowy Rejestr Kwalifikacji jest gotów podjąć to wyzwanie!

Materiały pokonferencyjne znajdują się na portalu ZSK.

Partnerami honorowymi wydarzenia byli:

Konferencja zorganizowana była przez Instytut Badań Edukacyjnych – Państwowy Instytut Badawczy w ramach projektu “Prowadzenie i rozwój Zintegrowanego Rejestru Kwalifikacji jako narzędzia wspierającego uczenie się przez całe życie (ZRK3)”, FERS.01.08-IP.05-0003/23.

#FunduszeUE #FunduszeEuropejskie