Inicjatorem i organizatorem badania SSES jest Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD). SSES należy do najnowszych badań porównawczych prowadzonych przez OECD. Dotychczas odbyły się dwie edycje badania, w 2019 i 2023 roku, a trzecia odbędzie się w roku 2026. Polska po raz pierwszy przystąpiła do badania właśnie w tej trzeciej edycji.

Celem badania badania SSES jest ocena poziomu kompetencji społecznych i emocjonalnych uczniów w wieku 10 i 15 lat oraz identyfikacja czynników szczególnie istotnych z perspektywy rozwoju tych kompetencji. Badanie pozwala również na lepsze zrozumienie związku między kompetencjami społecznymi i emocjonalnymi a innymi obszarami funkcjonowania dzieci i młodzieży, takimi jak osiągnięcia szkolne, dobrostan czy aspiracje zawodowe. SSES obejmuje szeroki zakres kompetencji, w tym m.in.: wytrwałość, empatię, współpracę, kreatywność i regulację emocji. 

Głównymi uczestnikami badania są uczniowie z dwóch grup wiekowych. Podstawowa grupa to piętnastolatkowie, a opcjonalna dziesięciolatkowie. Polska w 2026 roku weźmie udział w badaniu prowadzonym wśród obu tych grup. Badanie przeprowadza się na reprezentatywnej, losowej próbie uczniów, co pozwala na formułowanie wniosków dotyczących całej populacji piętnasto- i dziesięciolatków uczęszczających do szkół w danym kraju. Dobór próby odbywa się dwustopniowo – najpierw losowane są szkoły, a następnie z wylosowanych szkół – konkretni uczniowie. W każdym kraju w badaniu uczestniczy zazwyczaj ok. 75 szkół i 3 000 uczniów w każdej z grup wiekowych. W trakcie badania w szkole uczniowie wypełniają na komputerach kwestionariusze zawierające pytania odnoszące się do kompetencji zdefiniowanych w założeniach badania. 

Oprócz kompetencji społecznych i emocjonalnych uczniów przedmiotem badania jest też szereg zagadnień kontekstowych, dotyczących m.in. opinii i postaw uczniów, ich środowiska domowego, doświadczeń w szkole i poza szkołą, a także opinii, postaw i doświadczeń nauczycieli, procesów nauczania na poziomie klasy i szkoły oraz zasobów i organizacji pracy szkoły. Dane dotyczące tych zagadnień zbierane są za pomocą ankiet wypełnianych przez uczniów, dyrektorów szkół wylosowanych do badania, a także nauczycieli. W SSES uczestniczą nauczyciele różnych przedmiotów uczący w klasach, do których uczęszczają piętnastolatkowie i dziesięciolatkowie. W wylosowanych do badania szkołach spośród tej grupy nauczycieli losowana jest określona liczba osób, które zapraszane są do udziału w badaniu. W niektórych krajach w ankietowej części badania uczestniczą także rodzice uczniów. 

Polska po raz pierwszy weźmie udział w badaniu SSES w 2026 roku, w jego trzeciej edycji. Za organizację badania w Polsce odpowiada Instytut Badań Edukacyjnych, a jest ono realizowane na zlecenie Ministerstwa Edukacji Narodowej. Badanie prowadzone jest w ramach projektu „Przygotowanie i realizacja międzynarodowych badań edukacyjnych w obszarze kompetencji kluczowych" finansowanego z Funduszy Europejskich dla Rozwoju Społecznego (FERS).

SSES jest stosunkowo nowym badaniem, a liczba krajów i regionów uczestniczących w kolejnych edycjach systematycznie wzrasta. W pierwszej edycji w 2019 roku brało udział 10 lokalizacji (miast). W 2023 roku w badaniu uczestniczyło 6 krajów i 10 regionów. Nieco większa liczba uczestników przewidywana jest w trzeciej edycji badania w 2026 roku.

Dane i narzędzia