Polscy 15-latkowie rzadko mają konta w banku, ale z finansami sobie radzą

Wyniki polskich 15-latków w piątej edycji badania PISA (Program Międzynarodowej Oceny Umiejętności Uczniów) ulokowały Polskę w czołówce krajów europejskich. Po raz pierwszy wynik kraju był powyżej średniej OECD. Nasi uczniowie w zakresie umiejętności matematycznych okazali się najlepsi (razem z Holendrami, Estończykami i Finami). W czołówce są też pod względem rozumowania w naukach przyrodniczych (w UE lepsi byli tylko Finowie i Estończycy) oraz w badaniu umiejętności czytania i interpretacji (na równi z uczniami z Finlandii i Irlandii). Poprawa dotyczyła wszystkich uczniów – zarówno zdolnych, jak i tych słabszych (odsetek mających bardzo niski poziom zmniejszył się we wszystkich trzech obszarach).
Oprócz badania głównego PISA 2012, którego wyniki ogłoszono pod koniec 2013 r., wśród 15-latków przeprowadzono dodatkowe badania: dotyczące wykorzystywania technik komputerowych i –  po raz pierwszy – kompetencji finansowych. Dodatkowo w Polsce zbadano też uczniów I klas szkół ponadgimnazjalnych. Wyniki tych badań zostały opublikowane w raporcie krajowym  PISA. Co z nich wynika?

• Uczniowie szkół ponadgimnazjalnych nie dokonali prawie żadnego progresu wyników w porównaniu z badaniem w 2009 r. (badany w 2012 r. rocznik, to tegoroczni maturzyści). Wyniki 15-latków i uczniów I klas szkół ponadgimnazjalnych były zbliżone. Można więc wnioskować, że uczący się według nowej podstawy programowej osiągnęli taki poziom umiejętności rok wcześniej, jak uczący się dawniejszym trybem. Najlepsze wyniki osiągnęli uczniowie liceów ogólnokształcących, a najgorsze – uczniowie zasadniczych szkół zawodowych.
• W rozwiązywaniu zadań w wersji elektronicznej badania (tzw. opcja komputerowa) polscy uczniowie wypadli poniżej średniej OECD. Badanie dotyczyło umiejętności matematycznych oraz czytania i interpretacji. Badacze zwrócili uwagę na brak umiejętności wpisywania tekstu do komputera oraz trudności z czytaniem tekstów w wersji elektronicznej.
• 15-latkowie z Polski słabo poradzili sobie z rozwiązywaniem problemów z pomocą komputera, zwłaszcza z zadaniami wymagającymi eksperymentowania, zadawania pytań, kwestionowania założeń. Świadczy to o schematyczności nauczania.
• Znacznie poprawił się dostęp 15-latków do technologii informacyjno-komunikacyjnych (TIK). Najlepsze wyniki w PISA osiągali ci, którzy deklarowali umiarkowane korzystanie z TIK (2 – 4 godziny dziennie). Polscy uczniowie korzystają rzadziej z nowych technologii w szkołach niż ich rówieśnicy z innych krajów.
• W badaniu umiejętności finansowych polscy uczniowie osiągnęli wynik nieco powyżej średniej OECD. Mamy mniej uczniów o najniższych kompetencjach finansowych niż średnio ma to miejsce w krajach OECD, ale też mniej tych, którzy wykazali się najwyższymi kompetencjami. Okazało się, że polscy 15-latkowie najrzadziej posiadają konto w banku w porównaniu do rówieśników z innych krajów (15 proc.).

Badanie w 2012 r. objęło pierwszy rocznik uczniów gimnazjum, którzy uczyli się według nowe podstawy programowej. W Polsce przeprowadził je zespół ekspertów Instytutu Filozofii i Socjologii PAN. Dziedziną wiodącą w 2012 r. była matematyka.

Pobierz szczegółową informację o umiejętnościach finansowych 15-latków

Pełen raport krajowy PISA 2012