Badanie efektywności metod pracy z filmem dydaktycznym w nauczaniu chemii

Instytut Badań Edukacyjnych – Państwowy Instytut Badawczy (IBE PIB) realizuje projekt "Efektywność metod pracy z filmem dydaktycznym w nauczaniu chemii". Celem projektu jest ocena efektywności różnych modeli pracy z filmem dydaktycznym w warunkach szkolnych oraz określenie, który z nich najlepiej wspiera rozumienie chemii i zaangażowanie uczniów w naukę.

Projekt prowadzony jest we współpracy z Fundacją Katalyst Education, twórcą platformy Pi-stacja.TV, która oferuje otwarte, cyfrowe zasoby edukacyjne (wideolekcje) z zakresu przedmiotów przyrodniczych.

Badaniem zostanie objętych około 1 200 uczniów z 48 klas VII w 13 szkołach podstawowych z całej Polski. Projekt ma charakter randomizowanego eksperymentu edukacyjnego (RCT) i jest jednym z pierwszych tego typu badań w Polsce w zakresie nauczania chemii.

W ramach eksperymentu nauczyciele będą realizować lekcje w czterech modelach dydaktycznych:

klasyczna praca z filmem na lekcji – uczniowie wspólnie na lekcji oglądają film prezentowany przez nauczyciela, który zadaje pytania, inicjuje dyskusję i komentuje treści;
blended learning – uczniowie oglądają film indywidualnie w klasie, we własnym tempie korzystając z tabletów i słuchawek, z możliwością zatrzymywania i powtarzania materiału;
odwrócona lekcja – uczniowie zapoznają się z filmem w domu, a czas w klasie poświęcany jest na ćwiczenia i dyskusje pogłębiające rozumienie treści;
model tradycyjny bez filmu (grupa kontrolna) – nauka odbywa się bez użycia filmu, z wykorzystaniem równoważnych treści w formie pisemnej.

Rezultaty projektu

Rezultaty projektu dostarczą rzetelnej wiedzy o tym, który model pracy z filmem dydaktycznym z zasobów Pi-stacja.TV najlepiej wspiera zrozumienie chemii i zaangażowanie uczniów w naukę.

Każda z metod zostanie przetestowana w ramach trzech działów/bloków tematycznych zgodnych z podstawą programową chemii dla klasy VII. Równocześnie każda klasa weźmie udział we wszystkich trzech blokach tematycznych, za każdym razem pracując w innym modelu dydaktycznym, co umożliwi rzetelne porównanie skuteczności poszczególnych metod pracy z materiałem wideo.

Kluczowe analizy będą dotyczyć następujących obszarów:

poziomu wiedzy i umiejętności uczniów z zakresu chemii,
postaw wobec nauki chemii (lubienie chemii, samoocena własnych kompetencji, poczucie stresu lub nudy),
doświadczeń uczniów i nauczycieli związane z wykorzystaniem filmów dydaktycznych,
wierność wdrażania interwencji dydaktycznej, monitorowana za pomocą ankiet dla nauczycieli.

W wyniku realizacji projektu powstaną:

zweryfikowane scenariusze lekcji dla czterech testowanych modeli dydaktycznych,
raport z wynikami badania zawierający rekomendacje dotyczące skutecznego wykorzystania filmów dydaktycznych w nauczaniu chemii,
poradnik dla nauczycieli z praktycznymi wskazówkami i przykładami wdrażania filmów Pi-stacja.TV w różnych modelach pracy.

Grupy docelowe rezultatów projektu

Wyniki projektu będą użyteczne dla:

uczniów, którzy dzięki filmom dydaktycznym będą mogli lepiej zrozumieć złożone zagadnienia i bardziej angażować się w naukę;
nauczycieli chemii, którzy otrzymają gotowe scenariusze lekcji dla czterech modeli dydaktycznych oraz rzetelne informacje o ich skuteczności w praktyce szkolnej;
szkół i dyrektorów, którzy uzyskają rekomendacje dotyczące wdrażania otwartych zasobów wideo do nauczania przedmiotów ścisłych;
twórców otwartych materiałów edukacyjnych, którzy zyskają empiryczne dane na temat skuteczności i użyteczności filmów dydaktycznych;
badaczy edukacji i decydentów, którzy będą mogli wykorzystać wyniki do doskonalenia strategii wspierających cyfryzację i innowacje w edukacji.