Zasoby kompetencyjne nauczycieli w edukacji włączającej. Raport z badań w fazie pretestu
Magdalena Boczkowska, Beata Papuda-Dolińska
Instytut Badań Edukacyjnych, 2024
W Polsce u coraz większej liczby dzieci i uczniów/uczennic rozpoznawane są potrzeby w zakresie zapewnienia dodatkowego wsparcia w procesie kształcenia lub specjalnej organizacji nauki i metod pracy. W wyniku agresji Rosji na Ukrainę w lutym 2022 r. do polskich szkół trafiło prawie 200 tys. dzieci ukraińskich, w tym uchodźców i uchodźczyń, często z objawami przeżytej traumy i trudnościami adaptacyjnymi. Według danych Systemu Informacji Oświatowej w polskim systemie oświaty pozostaje obecnie 277,3 tys. dzieci i nastolatków/nastolatek z Ukrainy. Polskie klasy stały się wielokulturowe oraz pogłębiło się zróżnicowanie grup uczniowskich pod względem języka, kultury i funkcjonowania społeczno-edukacyjnego. Nauczyciele i nauczycielki w swojej pracy muszą brać pod uwagę rosnące zróżnicowanie grup dzieci i uczniów/uczennic w ogólnodostępnych przedszkolach i szkołach, m.in. stosując odpowiednią dydaktykę, zapewniając bezpieczeństwo, dbając o harmonijny rozwój wszystkich dzieci i uczniów/uczennic. W odpowiedzi na te wyzwania UNICEF w partnerstwie z Ministerstwem Edukacji Narodowej oraz Instytutem Badań Edukacyjnych zainicjował projekt „Szkoła dostępna dla wszystkich” (Accessible School for All, ASA), którego celem jest wzmocnienie kompetencji nauczycieli specjalistów i nauczycielek specjalistek w zakresie udzielania adekwatnego wsparcia dzieciom i uczniom/uczennicom z uwzględnieniem ich potrzeb rozwojowych i edukacyjnych. Efektem końcowym działań jest podniesienie jakości edukacji dla wszystkich, ponieważ z dobrze zaprojektowanych oddziaływań diagnostycznych, metodycznych i terapeutycznych skorzystają finalnie zarówno uczniowie/uczennice, jak i rodzice.