Badanie TIMSS zainicjowało i prowadzi Międzynarodowe Stowarzyszenie Mierzenia Osiągnięć Szkolnych (IEA). Za przeprowadzenie badania odpowiada Międzynarodowe Centrum Badawcze TIMSS i PIRLS w Szkole Edukacji i Rozwoju Człowieka im. Carolyn i Petera Lynchów w Koledżu Bostońskim. TIMSS mierzy wiedzę i umiejętności uczniów z zakresu matematyki i nauk przyrodniczych. Badanie prowadzone jest od 1995 roku co cztery lata. Polska uczestniczy w nim od 2011 roku.
W badaniu dokonuje się pomiaru umiejętności uczniów w czwartym i/lub ósmym roku edukacji szkolnej, przy czym średni wiek uczniów w momencie badania nie może być niższy niż odpowiednio 9,5 roku i 13,5 roku. W 2011 roku badanie zrealizowano wśród uczniów klasy 3 szkoły podstawowej. Od 2015 roku jest przeprowadzane wśród uczniów klasy 4. W Polsce do 2023 roku badanie prowadzone było wyłącznie w grupie młodszych uczniów. W TIMSS 2027 po raz pierwszy uczestniczyć będą zarówno uczniowie klasy czwartej, jak i ósmej szkoły podstawowej.
Badanie realizowane jest na reprezentatywnej, losowej próbie uczniów. Dobór próby odbywa się dwustopniowo – najpierw losowane są szkoły, a następnie w tych szkołach konkretne oddziały klasowe. Do badania zapraszani są wszyscy uczniowie z wylosowanych oddziałów. Uczniowie w trakcie badania w szkole rozwiązują zestawy zadań z matematyki i nauk przyrodniczych, a następnie wypełniają ankiety. W badaniu w poszczególnych krajach w każdej z grup wiekowych uczestniczy zwykle ok. 150 szkół.
Obok wiedzy i umiejętności przedmiotem badania jest szereg zagadnień kontekstowych, odnoszących się m.in. do opinii i postaw uczniów, ich środowiska domowego i doświadczeń edukacyjnych, opinii i doświadczeń nauczycieli, procesów nauczania na poziomie klasy i szkoły, zasobów i organizacji pracy szkoły. Dane dotyczące tych zagadnień zbierane są za pomocą ankiet wypełnianych przez uczniów, dyrektorów wylosowanych do badania szkół, nauczycieli matematyki i nauk przyrodniczych z badanych oddziałów klasowych, a także (w przypadku czwartoklasistów) rodziców uczniów.
W Polsce w badaniu TIMSS do 2019 roku korzystano z narzędzi w wersji papierowej, w 2023 roku po raz pierwszy uczniowie rozwiązywali zadania na komputerach, a dyrektorzy szkół i nauczyciele wypełniali ankiety w formie online. Ankiety wśród rodziców były prowadzone w formie papierowej. TIMSS 2027 będzie pierwszą edycją badania, w której we wszystkich krajach w badaniu uczniów obowiązuje jedynie wersja komputerowa.
Pierwszą edycję badania TIMSS w Polsce (w 2011 roku) przeprowadził zespół pracowników Centralnej Komisji Egzaminacyjnej (CKE). Za kolejne edycje badania odpowiada Instytut Badań Edukacyjnych (IBE), który prowadzi badanie na zlecenie Ministerstwa Edukacji Narodowej. Badanie TIMSS 2027 prowadzone jest w ramach projektu „Przygotowanie i realizacja międzynarodowych badań edukacyjnych w obszarze kompetencji kluczowych” finansowanego z Funduszy Europejskich dla Rozwoju Społecznego (FERS).
Liczba krajów i regionów uczestniczących w kolejnych edycjach badania TIMSS zmieniała się. W pierwszej edycji w 1995 roku w badaniu czwartoklasistów uczestniczyły 34 kraje i regiony, a w badaniu ósmoklasistów – 53 kraje i regiony. W TIMSS 2023 odpowiednio: 65 oraz 47 krajów i regionów.
Więcej informacji: na stronie badania w Polsce, na stronie IEA oraz na stronie Międzynarodowego Centrum Badawczego TIMSS i PIRLS.
Założenia teoretyczne badania
Zakres i założenia każdej edycji badania TIMSS przedstawiane są w założeniach teoretycznych (assessment framework). Założenia badania w poszczególnych edycjach zachowują ciągłość istotną z perspektywy porównań między edycjami. Zarazem jednak w każdej edycji są poddawane weryfikacji i aktualizacji, biorąc pod uwagę m.in. wnioski z badań i ważne zmiany w dydaktyce matematyki i nauk przyrodniczych. W przygotowaniu założeń badania biorą udział eksperci z poszczególnych dziedzin oraz przedstawiciele krajów uczestniczących w badaniu.
Założenia teoretyczne poszczególnych edycji badania TIMSS są dostępne na stronie IEA oraz na stronie Międzynarodowego Centrum Badawczego TIMSS i PIRLS.
Raporty krajowe – Polska
Raporty krajowe są opracowywane przez krajowe zespoły badawcze. Polskie raporty zawierają bardziej szczegółowe omówienie wyników dotyczących Polski i wyników polskich szkół: są one dokładniej analizowane i opisywane, porównywane z wynikami z innych krajów i wynikami z poprzednich edycji, a także uwzględniają zmiany w polskim systemie edukacji.
TIMSS 2019
Krajowy raport z badania TIMSS 2019
Sitek M. (red.) (2020). TIMSS 2019. Wyniki międzynarodowego badania osiągnięć czwartoklasistów w matematyce i przyrodzie, Warszawa: Instytut Badań Edukacyjnych
TIMSS 2015
Krajowy raport z badania TIMSS 2015
Konarzewski K., Bulkowski K. (red.) (2016). TIMSS 2015. Wyniki międzynarodowego badania osiągnięć czwartoklasistów w matematyce i przyrodzie. Warszawa: Instytut Badań Edukacyjnych
TIMSS 2011
Krajowy raport z badania TIMSS 2011
Konarzewski, K (red.) (2012). TIMSS i PIRLS 2011. Osiągnięcia szkolnej polskich trzecioklasistów w perspektywie międzynarodowej. Warszawa: Centralna Komisja Egzaminacyjna
Zobacz publikację (trzeba zamieścić na serwerze plik TIMSS&PIRLS2011_wyniki_krajowe_Polska i podlinkować z tego miejsca publikację)
Raporty międzynarodowe
Raporty międzynarodowe prezentujące wyniki poszczególnych edycji badania oraz inne publikacje i materiały dotyczące badania są dostępne na stronach IEA oraz Międzynarodowego Centrum Badawczego TIMSS.
TIMSS 2015
TIMSS 1999
TIMSS 1995
TIMSS 2023
Badanie prowadzone w latach 2021–2024. Badanie w szkołach przeprowadzono w 2023 roku, a jego wyniki zostaną ogłoszone 4 grudnia 2024 roku. Opublikowanie baz danych planowane jest w marcu 2025 roku.
Szczegółowy harmonogram badania TIMSS 2023 znajduje się tutaj.