Artykuł dotyczy kompetencji jako kategorii odpowiedzialnej zmiany. Omówiono w nim zakres teoretyczny analizowanych pojęć. Dokonano charakterystyki kompetencji istotnych w kontekście przemian cywilizacyjnych, w tym kompetencji kluczowych. Podkreślono znaczenie rozwoju kompetencyjnego w pracy pedagogicznej nauczyciela oraz w strukturze szkoły. Wskazano na zmiany modyfikujące potrzeby samodoskonalenia, poszukiwania współcześnie nowych kompetencji pozwalających nauczycielowi przystosować się do wyzwań rzeczywistości społecznej i tworzenia nowej jakości szkoły, zdolnej do odnajdywania społecznej misji.