W artykule podjęto próbę wskazania roli map cyfrowych w edukacji w odniesieniu do zakresu nowej podstawy programowej kształcenia ogólnego w zakresie geografii w szkole podstawowej. Po dokonaniu przeglądu literatury dotyczącej korzyści wykorzystania nowych technologii w edukacji, w tym myślenia przestrzennego, dokonano zestawienia i oceny aplikacji internetowych zawierających mapy cyfrowe. Wskazano czynności i polecenia, które można wykorzystać do realizacji wybranych tematów lekcji w zakresie geografii Polski i Polski na tle Europy. Artykuł zamyka uproszczony przykładowy scenariusz lekcji dotyczący wykorzystania jednego z geoportali na lekcji geografii w klasie VII.
Dawniej uczeń lub nauczyciel (analogicznie student i naukowiec) pozyskanie wiedzy rozpoczynali od wizyty w bibliotece w celu znalezienia odpowiedniej książki. Nawet duża biblioteka nie mogła zebrać wszystkich publikacji, dlatego w wymianie informacji najważniejsze były tzw. słabe (dalekie) powiązania sieciowe (wyjazdy do bibliotek zagranicznych, staże w ośrodkach, w których problem badawczy rozwiązano inaczej). Jeśli publikacja była już dostępna, to dotarcie do źródeł, na których opierał się dany tekst, stanowiło wyzwanie. Po wyszukaniu informacji tworzyło się zazwyczaj syntetyczną notatkę, ponieważ dosłowne przepisywanie tekstu pochłaniało zbyt wiele czasu. Po upowszechnieniu się ksero kopiowanie nawet całych publikacji stało się normą.
W świecie cyfrowym znalezienie wielu źródeł dotyczących konkretnej informacji wymaga jedynie precyzyjnego sformułowania słów kluczowych. Po wprowadzeniu ich w wyszukiwarkę pojawiają się dziesiątki tysięcy pozycji, w tym artykuły naukowe z całego świata. Więcej jednak czasu trzeba poświęcić na wyodrębnienie właściwej, poprawnej treści. Dużym wsparciem w znalezieniu powiązanych ze sobą informacji są portale takie jak scholar.google.pl, researchgate.net, academia.edu. Łatwy dostęp do rozmaitych źródeł w Internecie wpłynął na wzrost zjawiska plagiatu. Kopiowanie treści cyfrowych można wykonywać bez zastanowienia i ograniczeń związanych z objętością tekstu. Przemodelowanie sposobu wyszukiwania informacji stało się wyzwaniem dla współczesnej edukacji.
Obecnie głównym źródłem wiedzy ucznia i studenta stała się sieć. Nabiera znaczenia popularne powiedzenie, że „jeśli czegoś nie ma w Internecie, to nie istnieje”. Informacja w nim dostępna nie jest jednak jednorodna, ma również szereg cech typowych tylko dla tego właśnie nośnika. Kluczowym aspektem jest poziom poprawności i dokładności dostępnych danych. W artykule zostanie przedstawione zróżnicowanie tego poziomu w kontekście danych środowiskowych (przestrzennych) w trzech podstawowych wymiarach: czasowym, przestrzennym i informacyjnym.
