Do czytelników

  Pobierz plik PDF

Synergia działań edukacyjnych i wychowawczych oraz szeroko pojęta interdyscyplinarność wspierają holistyczny rozwój uczniów. To przekonanie towarzyszyło nam podczas przygotowywania niniejszego numeru EBiŚ, w którym zgromadziliśmy materiały mające na celu dostrzeżenie i docenienie wkładu różnych „szkół edukacyjnych” w rozwój warsztatu nauczyciela.

Obserwując sposoby wykorzystania zasad logiki i arytmetyki mentalnej w pracy z dziećmi, nie mamy wątpliwości, że szachy i soroban to skuteczne narzędzia wspierające nie tylko edukację matematyczną. Przekonują nas o tym również autorzy artykułów poświęconych tym narzędziom, wskazując na fakt, że ich stosowanie wzmacnia i buduje połączenia nerwowe pomiędzy półkulami mózgowymi, uczy samodyscypliny i koncentracji oraz szybkiego przetwarzania informacji. Na deficyt tych właśnie sprawności wśród uczniów niejednokrotnie skarżą się nauczyciele przedmiotów przyrodniczych, wskazując też na ograniczone możliwości kształtowania kultury naukowej u uczniów, zanurzonych w kulturze masowej internetu.

Dużo mówi się o kompetencjach przyszłości, takich jak komunikacja, kooperacja, krytyczne myślenie i kreatywność (4K), zapominając o tym, że można je kształtować za pomocą mediów, zarówno najnowszych, jak i tradycyjnych. Celowe ich wykorzystanie w procesie edukacyjnym i kreatywność w tym zakresie pozostaje w gestii nauczycieli.

Podstawa kształcenia ogólnego, jako dokument obowiązkowy i podstawowy w pracy nauczycieli, to tylko minimum i rama koncepcyjna do realizacji programu kształcenia. Przypominamy o tym w kontekście publikowanych materiałów, zachęcając do szerszego spojrzenia na umiejętności uczniów i ich integralny rozwój. Autorzy tekstu o sorobanie podkreślają:

Chodzi o doskonalenie umysłu i ciała, kształtowanie inteligencji i wrażliwości, poczucia estetyki, osobistej odpowiedzialności i duchowości. Może się to dokonywać dzięki stałemu dostarczaniu drogowskazów intelektualnych, które pomogą każdemu zrozumieć otaczający świat i czuć się jego odpowiedzialnym i rzeczywistym uczestnikiem.

Sieńkowski, K., Wołkiewicz, A. (2022). Soroban. Konteksty. Teoria. Praktyka. Siedlce: Wydawnictwo Akademia Sorobanu.

Autorzy i Redakcja wyrażają nadzieję, że edukacja biologiczna i środowiskowa nie pozostanie zamknięta w swoich dyscyplinach przedmiotowych, a kreatywni i innowacyjni nauczyciele znajdą drogi komunikacji z uczniami, aby poprzez współpracę i zaangażowanie rozwijać myślenie holistyczne, nie niszcząc przy tym ducha krytycyzmu i możliwości wielokierunkowego rozwoju uczniów.

W niniejszym numerze kontynuujemy cykl „Poznaj – Polubisz”, tym razem odpowiadając na zapotrzebowanie tematyczne zgłoszone przez nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej w zakresie kształcenia społeczno-przyrodniczego. Ptaki to bowiem jedne z najwcześniej rozpoznawanych przez dzieci zwierząt, szeroko prezentowane na rycinach i zdjęciach w podręcznikach szkolnych dla klas 1–3. Ten etap szkolnej edukacji pozostaje dzisiaj najbardziej zbieżnym z założeniami edukacji holistycznej. Warto to kontynuować i poszukiwać sposobów na ich urzeczywistnianie w kształceniu formalnym i nieformalnym.

Katarzyna Potyrała
redaktor naczelna

Aktualny numer EBiŚ

Edukacja 01 2021 okladka

Skuteczność procesu uczenia się z wykorzystaniem TIK a pobudzenie układu nagrody – studium krytyczne

  • Beata Jancarz-Łanczkowska, Katarzyna Potyrała

Inny w wirtualnej klasie: Lacanowska interpretacja edukacji opartej na AR i VR

  • Klaudia Węc, Ryszarda Cierzniewska, Przemysław Frąckowiak

The impact of the AI revolution on the ICT labour market

  • Daniel Grzonka, Krzysztof Swałdek, Irshad Ahmed Abbasi, Ketaraju Venkata Daya Sagar

Zróżnicowanie postrzegania globalnych zagrożeń przez polskich ósmoklasistów – wyniki międzynarodowego badania ICCS

  • Michał Sitek, Olga Wasilewska, E. Barbara Ostrowska

Kompetencje jako kategoria odpowiedzialnej zmiany w pracy nauczyciela

  • Beata Cieśleńska, Alicja Skibicka-Piechna

The new epistemology of mathematics and formal sciences in the age of AI. Critical concept kinds and diversity of mental representations

  • Karolina Tytko, Franci Mangraviti, Natalia Ryłko, Karlygash Nurtazina

Metoda naukowa i niepewność. Dlaczego zrozumienie metody i niepewności naukowej jest ważne – historia pewnej idei

  • E. Barbara Ostrowska, Marcin M. Chrzanowski, Agnieszka Suszczyńska

Przemiany cyfrowe w edukacji

  • Łukasz Walusiak, Natalia Ryłko, Karlygash Nurtazina

ChatGPT i przyszłość nauczania: jak AI zmienia krajobraz edukacyjny

  • Karolina Tytko, Mirosław Roszkowski, Marek Malucha, Łukasz Walusiak, Natalia Ryłko, Karlygash Nurtazina

Interpretacja dziedzictwa jako narzędzie włączania osób z niepełnosprawnością intelektualną w doświadczenie środowiska naturalnego w Polsce

  • Martyna Olszewska, Diana Aksamit, Katarzyna Mykowska