Jesion na miski a trzmielina na wrzeciona. Drewno jako surowiec w polskim rzemiośle średniowiecznym

  Pobierz plik PDF

Drewno było w średniowieczu popularnym surowcem rzemieślniczym. Do typowych przedmiotów wykonywanych z drewna należały wyroby klepkowe, naczynia toczone, narzędzia, utensylia kuchenne, przybory do połowu ryb, zabawki, broń oraz instrumenty muzyczne. Duża różnorodność funkcjonalna tych przedmiotów i wyraźnie nieprzypadkowy dobór drewna do ich wyrobu nasunęły pytanie o przyczynę wyboru określonych surowców drzewnych. Badania, pozwalające zidentyfikować rodzaj użytego materiału na podstawie budowy anatomicznej drewna, wykazały, że ówcześni rzemieślnicy najczęściej posługiwali się drewnem sosny, dębu i jesionu. Stosowano selekcję surowców drzewnych, która zależała od typu i sposobu użytkowania przedmiotu, a także od rodzaju obróbki koniecznej do jego wytworzenia. Ważne były też niektóre specyficzne właściwości różnych gatunków drewna, optymalizujące wykorzystanie przedmiotów. Przykładem mogą tu być duże naczynia bednarskie wykonywane niemal wyłącznie z twardego drewna dębu lub cisa, naczynia toczone wyrabiane głównie z prostowłóknistego jesionu oraz łuczywa uzyskiwane z żywicznego drewna sosny zwyczajnej.