Uniwersalne projektowanie dla uczenia się – możliwość czy utopia?

  Pobierz plik PDF

Współczesny świat, tempo i fundamentalny charakter zmian, jakie w nim zachodzą wymuszają prze-wartościowanie, przeorganizowanie, a często redefinicję instytucji edukacyjnych. Jednym z obszarów zmian jest projektowanie procesu wychowania i kształcenia w taki sposób, aby możliwie jak najwię-cej osób, bez względu na różnego rodzaju utrudnienia rozwojowe czy trudności w uczeniu się, mogło brać w nim udział. Nie wdając się w polemikę na temat słuszności tego typu inspiracji, przyjmuje się w naszym systemie oświaty liczne rozwiązania zaczerpnięte z innych krajów, jak np. system Marii Mon-tessori czy podejście Reggio-Emilia z Włoch, pedagogikę daltońską Elen Parkhurst – ze Stanów Zjedno-czonych, przedszkola leśne jako formę outdoor education – z krajów skandynawskich itd. Niniejszy tekst przybliża ideę podejścia zwanego uniwersalnym projektowaniem dla uczenia się (UDL), zaczerpniętym z angloamerykańskiej kultury edukacji i korespondującym z przyjętym już w wielu krajach rozwiniętych dążeniem do otwarcia systemów edukacji dla wszystkich, pełnej inkluzji i wzajemnej adaptacji społecz-nej. Autorka skupiła się w nim na najważniejszych cechach tego podejścia, jednocześnie starając się nie stracić z oczu naszego lokalnego kontekstu, w którym funkcjonują nauczyciele i uczniowie w tych pol-skich szkołach, w których dominuje tradycyjny model edukacji. Do wspomnianego kontekstu odnosi się szczególnie końcowa część rozdziału, w której autorka dzieli się subiektywnymi spostrzeżeniami doty-czącymi determinantów powodzenia we wprowadzaniu do codziennej praktyki pedagogicznej podej-ścia zgodnego z zasadami UDL.