|
|
AKTUALNOŚCI
|
Program Międzynarodowej Oceny Umiejętności Uczniów (PISA)
Opis projektuBadanie PISA (Programme for International Student Assessment, czyli Program Międzynarodowej Oceny Umiejętności Uczniów) realizowane jest przez międzynarodowe konsorcjum nadzorowane przez OECD (Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju) i przedstawicieli krajów członkowskich. Jest to największe międzynarodowe badanie umiejętności uczniów na świecie, realizowane co 3 lata we wszystkich krajach członkowskich OECD, a także w kilkudziesięciu krajach partnerskich. Polska uczestniczy w nim od samego początku, czyli od roku 2000. Od 2013 roku, decyzją Ministerstwa Edukacji Narodowej, badanie realizowane jest przez Instytut Badań Edukacyjnych. W jego realizację zaangażowana jest grupa naukowców, która tworzy interdyscyplinarny zespół badawczy PISA. PISA realizowana jest co 3 lata i za każdym razem jedna z dziedzin: umiejętności matematyczne, czytanie i interpretacja, rozumowanie naukowe – jest dziedziną wiodącą. Do głównego badania dołączane są także komponenty dodatkowe, zarówno o charakterze „opcji narodowych” – np. badanie uczniów szkół ponadgimnazjalnych - jak i opcjonalnych badań międzynarodowych - np. z wykorzystaniem technik komputerowych, czy testów rozszerzających zakres badania o obszary takie jak kompetencje finansowe. Badanie przeprowadzane jest zawsze na grupie uczniów, którzy w roku poprzedzającym ukończyli 15 lat. 3 grudnia br. zostaną przedstawione wyniki badania PISA 2018. AktualnościPrezentacja wyników PISA 2018 już 3 grudnia br.
28.11.2019Już 3 grudnia br. poznamy wyniki największego badania umiejętności uczniów na świecie. Badanie PISA jest realizowane co 3 lata we wszystkich krajach członkowskich OECD, a także w kilkudziesięciu krajach partnerskich. Polska uczestniczy w nim od samego początku, czyli od roku 2000. Badanie w naszym kraju przeprowadzane jest przez Instytut Badań Edukacyjnych i finansowane przez Ministerstwo Edukacji Narodowej.
Założenia teoretyczne badania PISA 201826.11.2019Prezentujemy założenia teoretyczne oraz przykładowe zadania badania PISA 2018 – największego międzynarodowego badania umiejętności uczniów na świecie, realizowanego przez konsorcjum nadzorowane przez OECD. Wyniki PISA 2018 poznamy już 3 grudnia br. Badanie PISA jest realizowane co 3 lata od 2000 roku we wszystkich krajach OECD, a także w kilkudziesięciu innych krajach. W edycji PISA 2018 uczestniczyło 79 państw i regionów, a główną dziedziną badania było rozumienie czytanego tekstu Rozumienie czytanego tekstu – założenia teoretyczne (reading framework) Już po raz trzeci czytanie jest główną dziedziną badania PISA: po raz pierwszy było nią w roku 2000 (pierwsza edycja badania), po raz drugi – w 2009. Rozumienie czytanego tekstu to proces obejmujący odczytanie znaczeń zawartych w tekście i wykorzystanie ich w dalszych działaniach. Proces ten zakłada również ocenę, refleksję, a także zaangażowanie w lekturę, by osiągnąć zamierzony cel, pogłębić wiedzę, zwiększyć własny potencjał intelektualny i uczestniczyć w życiu społecznym. Matematyka – założenia teoretyczne (mathematics framework) Badanie PISA w zakresie matematyki sprawdza, w jakim stopniu uczniowie potrafią wykorzystać swoją wiedzę i umiejętności matematyczne, gdy muszą się zmierzyć z koniecznością rozwiązywania problemów, przed jakimi stawia ich otaczający świat. Badanie weryfikuje, czy uczniowie potrafią rozumować matematycznie, a także czy potrafią skutecznie wykorzystywać pojęcia i narzędzia matematyczne do opisu, analizy i prognozowania różnych zjawisk. Nawet bardzo dobra, ale tylko teoretyczna znajomość narzędzi matematyki, jest w tym badaniu sprawą drugorzędną; przede wszystkim liczy się umiejętność zastosowania tych narzędzi w praktyce. Rozumowanie w naukach przyrodniczych – założenia teoretyczne (science framework) Umiejętności uczniów w zakresie nauk przyrodniczych mierzone w badaniu PISA, to nie tyle opanowanie wiadomości z zakresu biologii, chemii, fizyki i geografii, ile przede wszystkim rozumowanie naukowe i umiejętność zastosowania wiedzy przyrodniczej do rozwiązywania zadań, przedstawionych w różnych, a nie tylko w szkolnych, kontekstach. To zarówno wiedza naukowa, jak i wiedza o nauce – o drodze dochodzenia do prawdy naukowej. Kluczowym elementem jest metoda naukowa: stawianie pytań badawczych i hipotez, a następnie sprawdzanie tych hipotez za pomocą obserwacji i doświadczeń. Wykorzystanie testu adaptatywnego w badaniu PISA Realizacja badania PISA od edycji 2015 wyłącznie za pomocą narzędzi komputerowych umożliwiła w badaniu PISA 2018 wprowadzenie kolejnej nowości metodologicznej – testowania adaptatywnego.
Start badania PISA 2021W roku 2018 IBE rozpoczął realizację kolejnej edycji badania PISA. Badanie pilotażowe planowane jest na wiosnę 2020 a badanie główne na wiosnę 2021. PISA 2018W dniach 1−13 kwietnia 2018 roku w ponad 220 wybranych szkołach przeprowadzone zostało główne badanie PISA 2018, w którym wzięło udział ponad 6500 uczniów urodzonych w roku 2002. Ich zadaniem było rozwiązanie specjalnie opracowanych zadań z interpretacji tekstu czytanego, matematyki, przedmiotów przyrodniczych oraz umiejętności ekonomicznych. Szkoły i uczniów wylosowano w porozumieniu z międzynarodowym konsorcjum realizującym badanie na poziomie międzynarodowym. Analizowane obecnie wyniki badania zostaną przedstawione w raporcie, który ukaże się jesienią 2019 roku. HarmonogramKolejne edycje badania PISA realizowane są odstępie trzech lat. Do roku 2012 za organizację badania w Polsce odpowiadał Instytut Filozofii i Socjologii PAN. Badania PISA 2015 i PISA 2018 zostały przeprowadzone przez ekspertów Instytutu Badań Edukacyjnych. Wyniki BadańPISA 2006 | Pobierz Raport PISA 2015Główne wyniki Rozumowanie w naukach przyrodniczychWynik polskich uczniów to 501 pkt – o 24 pkt. mniej niż w 2012 r. Spośród krajów Unii Europejskiej lepsze wyniki od Polski uzyskało 6 krajów. Wynik polskich uczniów jest zbliżony do wyników piętnastolatków z Irlandii, Belgii, Danii, Portugalii, Norwegii, USA, Austrii i Szwecji – różnice między Polską a tymi krajami były nieistotne statystycznie. Daje nam to dziesiąte miejsce wśród krajów Unii Europejskiej, a siódme, gdyby brać pod uwagę tylko różnice istotne statystycznie. W czołówce krajów osiągających najwyższe wyniki w badaniu kompetencji przyrodniczych znajdują się kraje Dalekiego Wschodu, a także Finlandia, Estonia i Kanada. Pierwsze miejsce zajmuje Singapur (556 pkt). Z krajów europejskich przoduje Estonia z wyni¬kiem 534 punktów, a w czołówce znajduje się też Finlandia (531 pkt). Rozumowanie w czytaniu i interpretacjiŚredni wynik Polski to 506 pkt – o 12 pkt mniej niż w 2012 r. W UE lepsze wyniki od polskich gimnazjalistów uzyskali tylko uczniowie z Finlandii, Irlandii i Estonii (wynik uczniów z Niemiec jest wyższy, ale różnica jest nieistotna). Lepsze średnie wyniki osiągnęli uczniowie z trzech krajów: Finlandii, Irlandii, Estonii, a wliczając wszystkie kraje europejskie, na czwartym w Europie (bo lepsi są także Norwegowie). Wśród krajów świata Polska znalazła się na 13 miejscu. Warto zaznaczyć, że jedynie 9 krajów uzyskało wynik statystycznie istotnie lepszy od Polski, zaś w przypadku 3 ich przewaga mieściła się w granicach błędów losowych. MatematykaŚredni wynik polskich uczniów to 504 pkt., o 14 pkt mniej niż w 2012 r. W Europie jesteśmy na 8. pozycji. Wynik polskich uczniów jest zbliżony do wyników Belgii, Niemiec, Irlandii i Norwegii. W UE lepsze od Polski wyniki uzyskało 5 krajów: Estonia, Holandia, Dania, Finlandia i Słowenia. W zakresie rozumowania w naukach przyrodniczych odsetek uczniów najsłabszych, czyli poniżej drugiego poziomu umiejętności, w roku 2015 wyniósł 16,3% (w 2012 r. było to 9%, a w 2006 17%). Trudno jednoznacznie określić, na ile zmiana pomiędzy latami 2012 a 2015 wynikała z zastosowania pomiaru komputerowego. Podobne zmiany nastąpiły w pozostałych dziedzinach: w matematyce – 17,2% w 2015 r. (w 2012 r. – 14,4% ), a w zakresie czytania i interpretacji – 14,4% (w 2012 r. – 10,6%). Analogicznie uczniów z najlepszymi wynikami w rozumowaniu w naukach przyrodniczych było 7,3% w 2015 r. (w 2012 r. – 10,8%, a w 2006 – 6,8%). W matematyce w 2015 r. najlepszych uczniów było 12,2% (w 2012 r. – 16,7%), a w czytaniu – 8,2% (w 2012 r. – 10,1%). Ze względu na zmianę techniki pomiaru wydaje się, że ważniejsze jest odniesienie polskich wyników do wyników innych krajów. Zarówno pod względem odsetka najlepszych, jak i najsłabszych uczniów wynik Polski jest lepszy niż średnio w krajach OECD, z wyjątkiem odsetka uczniów najlepszych w czytaniu i interpretacji, który jest nieco niższy i obszar ten wymaga wsparcia. W rozumowaniu w naukach przyrodniczych w 2015 r. średni wynik chłopców w krajach OECD wyniósł 495 punktów i był o 4 pkt. wyższy od średniego wyniku dziewcząt. W Polsce średni wynik dziewcząt wyniósł 498 pkt., podczas gdy chłopcy osiągnęli 504 pkt. Także w zakresie matematyki odnotowano przewagę chłopców: ich średni wynik to 511 punktów, a dziewcząt – 499 punktów. Po raz pierwszy od lat przewaga chłopców nad dziewczętami w matematyce jest istotna statystycznie (w latach 2009 i 2012 wynosiła tylko 4 punkty). Przewaga chłopców w tej dziedzinie dotyczy także dolnego i górnego krańca skali umiejętności – wśród najsłabszych uczniów (najniższy decyl) wyniki chłopców są o 9 punktów wyższe niż dziewcząt, a wśród najlepszych aż o 19 punktów wyższe. Natomiast w zakresie czytania i interpretacji dziewczęta są zdecydowanie lepsze: w Polsce różnica wyniosła 30 pkt na korzyść dziewcząt, jest ona zbliżona do średniej OECD (27 p.). Dziewczęta uzyskały 521 pkt, a chłopcy 491. We wszystkich trzech dziedzinach chłopcy poprawili swoje wyniki względem dziewcząt pomiędzy latami 2012 a 2015, ale trudno określić czy i w jakim stopniu wpłynęła na to zmiana pomiary na komputerowy. Wymaga to odrębnych badań. Postawy uczniów wobec nauk przyrodniczych oraz oczekiwania względem kariery zawodowejW badaniach z 2006 oraz 2015 pytano uczniów o różne aspekty ich postaw wobec nauk przyrodniczych, w tym, czy uczenie się przedmiotów przyrodniczych oraz poznawanie zagadnień naukowych sprawia im przyjemność i daje satysfakcję. Na podstawie tych odpowiedzi opracowano wskaźnik satysfakcji z uczenia się przedmiotów przyrodniczych (enjoyment of learning science). Krajami, w których wskaźnik ten wzrósł najbardziej między badaniami 2006 i 2015, były Irlandia i Polska (Wykres 9). Uczniowie byli też pytani o to, jak sądzą, jaki zawód będą wykonywać w wieku 30 lat. Odsetek uczniów wskazujących na zawody związane z nauką zmniejszył się, w porównaniu z 2006 r. z ok. 26 do 21 procent. Między 2006 a 2015 nie zmienił się odsetek uczniów wskazujących na zawody inżynierskie i bezpośrednio związane z nauką (te zawody wskazało w 2015 r. ok. 6% uczniów), zwiększył się odsetek wskazujących na zawody medyczne (wzrost z 8 do 12%), zmniejszył się natomiast odsetek uczniów wskazujących na zawody informatyczne (z 6 do 1%) oraz pozostałe zawody związane z nauką (z 6 do 1%). Badanie PISA 2015 zostało zrealizowane na ogólnopolskiej próbie losowej 160 szkół gimnazjalnych oraz 10 szkół ponadgimnazjalnych. Wylosowana próba objęła ponad 5000 uczniów, którzy rozwiązywali zadania testowe wyłącznie na komputerach. Badanie główne poprzedziło badanie pilotażowe Instytut Badań Edukacyjnych samodzielnie przeprowadził cały etap badania próbnego PISA 2015. Na uwagę zasługuje fakt, że po raz pierwszy pilotaż dotyczył realizacji testów obowiązkowo w formie komputerowej. Pilotaż był realizowany od 3 do 21 marca 2014 w 56 szkołach na terenie całej Polski i objął ponad 2400 uczniów. W części szkół realizowane były sesje wyłącznie na komputerach w części w wersji „papierowej” oraz na komputerach. Młodzi Polacy będą w przyszłości ponosić większe ryzyko finansowe niż ich rodziceMłodzież już teraz gospodaruje pieniędzmi: podejmują decyzje finansowe robiąc zakupy w Internecie, wybierając taryfę telefonów komórkowych, część z nich korzysta już z usług bankowych. Stąd opinia socjologów, że w przyszłości młodzi ludzie będą odważniejsi w obrocie pieniędzmi. Swoje przypuszczenia opierają na przeprowadzonej w Polsce przez Instytut Badań Edukacyjnych części badania PISA 2015 dotyczącego umiejętności finansowych. ZADANIA PISA 2015
Raport PISA 2015 | Raport PISA 2015 rozszerzony | Prezentacja wyników PISA 2015 | Materiał prasowy KontaktKierownicy programu: Joanna Kaźmierczak E-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. Krzysztof Bulkowski E-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. |
